Prace interwencyjne stanowią jedną z form wsparcia dla osób bezrobotnych, zachęcając ich do powrotu do aktywności zawodowej. W ramach prac interwencyjnych pracodawca zatrudnia bezrobotnego z częściowym dofinansowaniem wynagrodzenia przez urząd pracy.
Akty prawne określające sposób i tryb organizowania prac interwencyjnych, zasady refundacji kosztów poniesionych w związku z zatrudnieniem skierowanego bezrobotnego, a także tryb zawarcia i warunki umów z uprawnionymi pracodawcami, to:
- ustawa o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy oraz
- rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 24 czerwca 2014 roku w sprawie organizowania prac interwencyjnych i robót publicznych oraz jednorazowej refundacji kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne.
Ustawodawca definiuje zatrudnienie w ramach prac interwencyjnych jako zatrudnienie bezrobotnego przez pracodawcę, które nastąpiło w wyniku umowy zawartej ze starostą i ma na celu wsparcie bezrobotnych (art. 2 ust. 1 pkt 26 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). Umowa ze starostą zostaje zawarta wskutek pozytywnego rozpoznania wniosku złożonego przez organizatora do powiatowego urzędu pracy (§ 4 ust. 1 rozporządzenia w sprawie organizowania prac interwencyjnych i robót publicznych oraz jednorazowej refundacji kosztów z tytułu opłaconych składek na ubezpieczenia społeczne). Prace interwencyjne nie mogą być organizowane przez pracodawcę, jeżeli znajduje się on w trudnej sytuacji ekonomicznej, a w szczególności w stanie likwidacji lub upadłości.
Pracodawca, który zatrudnił pracownika w ramach prac interwencyjnych, uzyska od starosty zwrot części kosztów poniesionych na wypłatę wynagrodzenia, nagród oraz składek na ubezpieczenie społeczne. Wysokość zwrotu powinna zostać wcześniej ustalona przez strony. Nie może ona jednak przekraczać granic określonych w art. 51 ust. 1 – 4 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Przez okres 3 miesięcy po zakończeniu refundacji wynagrodzeń i składek na ubezpieczenia społeczne, pracodawca jest obowiązany do utrzymania w zatrudnieniu bezrobotnego, stosownie do postanowień zawartej umowy (art. 51 ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy). Niewywiązanie się z przedmiotowego obowiązku lub naruszenie innych warunków umowy rodzi obowiązek pracodawcy zwrotu uzyskanej pomocy wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od całości uzyskanej pomocy od dnia otrzymania pierwszej refundacji. Zwrot powinien nastąpić w terminie 30 dni od dnia otrzymania wezwania (art. 51 ust. 7 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).