W skierowaniu na badania lekarskie pracodawca jest zobowiązany określić warunki pracy pracownika, a także inne przewidziane prawem okoliczności. Dokument ten stanowi bowiem podstawę i wytyczne do przeprowadzenia badań profilaktycznych. W oparciu o zawarte w nim informacje lekarz medycyny pracy dokonuje doboru odpowiednich badań oraz przeprowadza diagnostykę, a następnie wydaje orzeczenie stwierdzające istnienie lub nieistnienie przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Zasady sporządzania skierowań na profilaktyczne badania lekarskie oraz jego wzór określa rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 30 maja 1996 roku w sprawie przeprowadzania badań lekarskich pracowników, zakresu profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami oraz orzeczeń lekarskich wydawanych do celów przewidzianych w Kodeksie pracy. Każde skierowanie powinno uwzględniać, oprócz wskazania rodzaju badania i stanowiska pracy, także informacje o występowaniu na stanowisku pracy czynników niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia lub czynników uciążliwych i innych wynikających ze sposobu wykonywania pracy, z podaniem wielkości narażenia oraz aktualnych wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia, wykonanych na tych stanowiskach.

Błędy w skierowaniach na badania lekarskie mogą wynikać z niewiedzy osoby wystawiającej skierowanie co do rzeczywistych zagrożeń na stanowisku zajmowanym przez osobę, kierowaną na te badania, bądź ze zbyt powierzchownej oceny warunków pracy na danym stanowisku. Czasami może się zdarzyć, że pracodawca celowo nie wskazuje wszystkich okoliczności, aby ograniczyć zakres badań, którym zostanie poddany pracownik. Jeżeli w skierowaniu nie zostanie uwzględniona pełna informacja, na przykład o czynnikach ryzyka, to nie będą wykonane wszystkie niezbędne badania, pozwalające na właściwą ocenę zdolności pracownika do pracy na danym stanowisku w określonych warunkach. Trzeba zatem pamiętać, że nieprawidłowości w treści skierowania na badania lekarskie, skutkować mogą odpowiedzialnością karną i cywilną pracodawcy w szczególności w razie wystąpienia wypadku przy pracy lub stwierdzenia choroby zawodowej.

Nieprawidłowe przygotowanie skierowania na badania profilaktyczne, które nie odpowiada okolicznościom faktycznym, jest oceniane równoznacznie z dopuszczeniem pracownika do pracy bez odpowiednich badań. Na podstawie art. 283 § 1 kodeksu pracy stanowi to wykroczenie przeciwko prawom pracownika co do odpowiedzialności za stan bezpieczeństwa i higienę pracy. Ponadto, niezależnie od wykroczenia na gruncie prawa pracy, czyn taki może zostać zakwalifikowany jako występek sankcjonowany karnie. Zgodnie bowiem z treścią art. 220 § 1 kodeksu karnego: „Kto, będąc odpowiedzialny za bezpieczeństwo i higienę pracy, nie dopełnia wynikającego stąd obowiązku i przez to naraża pracownika na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3”. Dodatkowo, w § 2 tego samego artykułu, ustawodawca przewidział przypadek mniejszej wagi, kiedy to pracodawca podlega karze grzywny, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności do roku, jeżeli działa nieumyślnie. Z kolei w przypadku, gdy

dobrowolnie uchylił grożące niebezpieczeństwo sprawca nie będzie podlegał karze (art. 220 § 3 kodeksu karnego).