Ubezpieczony nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie okresu wyczekiwania. Jego długość jest uzależniona od tego, czy tytuł do ubezpieczeń ma charakter obligatoryjny (30 dni), czy fakultatywny (90 dni).

Okres wyczekiwania to okres podlegania ubezpieczeniu chorobowemu, po którym ubezpieczony uzyskuje prawo do zasiłku chorobowego. Powinien być on nieprzerwany. Istnieją jednak pewne okoliczności, kiedy ubezpieczonemu przysługuje prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia podlegania ubezpieczeniom. Jak wynika z art. 4 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego prawo do zasiłku chorobowego przysługuje:

1. absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej;

2. jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy;

3. ubezpieczonym obowiązkowo, którzy mają wcześniejszy co najmniej 10-letni okres obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego;

4. posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji;

5. funkcjonariuszom Służby Celnej, którzy przyjęli propozycję pracy na podstawie art. 165 ust. 7 i art. 167 ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. poz. 1948, z późn. zm.) i stali się pracownikami w jednostkach organizacyjnych Krajowej Administracji Skarbowej.

Ponadto okres wyczekiwania nie ma zastosowania, jeżeli przerwa między poprzednim a obecnym okresem ubezpieczenia nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Oznacza to, że pracownik, który stanie się niezdolny do pracy w pierwszym miesiącu zatrudnienia, nie będzie mógł skorzystać ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego w razie choroby, jeśli pomiędzy zakończeniem współpracy z poprzednim pracodawcą i zawarciem kolejnej umowy o pracę minęło więcej niż 30 dni i nie zachodzi żadna z okoliczności, o których mowa w przywołanym wyżej art. 4 ust. 3 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Okres nieobecności będzie usprawiedliwiony, ale ubezpieczonemu nie będą przysługiwały świadczenia. Jeśli zostaje zachowana ciągłość ubezpieczenia chorobowego, to prawo do zasiłku przysługiwać mu będzie od pierwszego dnia.

Warto pamiętać, że dni niezdolności do pracy przypadających na okres wyczekiwania nie należy uwzględniać w okresie zasiłkowym.