Pracownicy młodociani stanowią szczególną kategorię na rynku pracy. Stanowią bowiem wyjątek od generalnego zakazu zatrudniania osób niepełnoletnich. Podstawą ich zatrudnienia mogą być jedynie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego albo umowy o pracę przy wykonywaniu prac lekkich. Młodociany, który nie posiada kwalifikacji zawodowych, może być zatrudniony tylko w celu przygotowania zawodowego.

Młodocianym jest osoba, która ukończyła lat 15, a nie przekroczyła 18 roku życia. Co więcej, zatrudniani mogą być jedynie ci młodociani, którzy ukończyli co najmniej ośmioletnią szkołę podstawową i przedstawią zaświadczenie lekarskie stwierdzające, że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu. Ustawa stanowi ponadto, iż zabronione jest zatrudnianie osoby, która nie ukończyła 15 lat, przy uwzględnieniu wyjątków, o których mowa w kodeksie pracy. Zgodnie z art. 191 § 2¹ kodeksu pracy osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołą podstawową, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w roku kalendarzowym, w którym kończy 15 lat. Ponadto osoba, która ukończyła ośmioletnią szkołę podstawową, niemająca 15 lat, z wyjątkiem osoby, o której mowa w § 2¹, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie nauki zawodu (art. 191 § 2² kodeksu pracy). Zaś w oparciu o § 2³ przywołanego artykułu osoba, która nie ukończyła ośmioletniej szkoły podstawowej, niemająca 15 lat, może być zatrudniona na zasadach określonych dla młodocianych w celu przygotowania zawodowego w formie przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

Zasady i warunki odbywania przygotowania zawodowego określa rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 roku w sprawie przygotowania zawodowego młodocianych i ich wynagradzania. Podstawę zatrudnienia w celu przygotowania zawodowego stanowi umowa o pracę w celu przygotowania zawodowego, która co do zasady jest umową na czas nieokreślony. Do jej zawierania i rozwiązywania mają bowiem zastosowanie przepisy kodeksu pracy dotyczące umów o pracę na czas nieokreślony z zastrzeżeniem art. 195 kodeksu pracy i art. 196 kodeksu pracy, określających treść umowy, przesłanki dopuszczalności rozwiązania umowy za wypowiedzeniem i przyznające Radzie Ministrów upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia przypadków, w których jest dopuszczalne zawarcie umów o pracę w celu przygotowania zawodowego na czas określony.

Sam fakt ukończenia przez młodocianego przygotowania zawodowego nie powoduje ani rozwiązania, ani wygaśnięcia umowy o pracę zawartej w celu przygotowania zawodowego. Istniejący stosunek pracy trwa nadal. Z chwilą zakończenia przygotowania zawodowego umowa o pracę zawarta z młodocianym przekształca się w klasyczną umowę o pracę, a jej treść powinna zostać dostosowana do ustawowych wymogów.