Rząd przyjął projekt ustawy nowelizującej kodeks pracy w zakresie ochrony pracowników przed działaniem czynników rakotwórczych lub mutagenów. Jest to efekt wdrożenia do polskiego systemu prawnego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/431 zmieniającej dyrektywę 2004/37/WE, która rozszerza wykaz szkodliwych czynników o substancje reprotoksyczne.

Zgodnie z treścią przywołanej dyrektywy substancja reprotoksyczna, to substancja lub mieszanina, która spełnia kryteria klasyfikacji jako czynnik działający szkodliwie na rozrodczość kategorii 1A lub 1B, określony w załączniku I do rozporządzenia (WE) nr 1272/2008. W tych kategoriach mieszczą się między innymi: toluen, styren, etoksyetanol, nitrobenzen, tlenek węgla, bisfenol A, estry kwasy ftalowego, metale (np. ołów, kadm, chrom, nikiel, rtęć, metylortęć) i ich związki.

Na skutek planowanej nowelizacji zmianie ma ulec treść art. 222 kodeksu pracy. Proponowane brzmienie § 1 jest następujące: „W razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym, pracodawca zastępuje te substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne mniej szkodliwymi dla zdrowia lub stosuje inne dostępne środki ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki”.

Ponadto pracodawca będzie:

• rejestrował wszystkie rodzaje prac w kontakcie z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym, mutagennym lub reprotoksycznym,
• prowadził rejestr pracowników zatrudnionych przy tych pracach.

Na podstawie nowych regulacji minister zdrowia w porozumieniu z ministrem pracy wyda rozporządzenie, w którym zostanie zawarty wykaz tych substancji oraz szczegółowe warunki ochrony pracowników i zasad monitorowania ich stanu zdrowia.

18 kwietnia 2024 roku projekt wpłynął do Sejmu. Ustawa ma wejść w życie 14 dni po jej ogłoszeniu.