Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego jego zdolność do pracy na określonym stanowisku. Przed rozpoczęciem pracy pracodawca powinien skierować pracownika na badania wstępne. Ustawodawca przewidział jednak pewne wyjątki, kiedy nie musi tego robić.

Art. 229 § 1¹ kodeksu pracy przewiduje okoliczności, których zajście pozwala pracownikowi na rozpoczęcie pracy bez odbycia badań wstępnych na podstawie skierowania wydanego mu przez nowego pracodawcę.

Pierwszy wyjątek odnosi się do ponownego zatrudnienia pracownika przez tego samego pracodawcę. Wstępnym badaniom lekarskim nie podlegają osoby przyjmowane ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą (art. 229 § 1¹ pkt 1 kodeksu pracy).

Natomiast drugi z wyjątków ma zastosowanie w przypadku przyjmowania pracownika do pracy u „innego pracodawcy”. Warto pamiętać, że nie ogranicza on możliwości rezygnacji ze skierowania do odbycia wstępnych badań lekarskich tylko przez pracodawcę następującego bezpośrednio po zatrudnieniu u pracodawcy, u którego przeprowadzono badania lekarskie.

Pracodawca może skorzystać z uprawnienia z art. 229 § 1¹ pkt 2 kodeksu pracy w przypadku przedstawienia przez pracownika skierowania na badania lekarskie oraz orzeczenia lekarskiego o zdolności do pracy. Skierowanie pozwala bowiem określić warunki pracy. Orzeczenie służy natomiast stwierdzeniu zdolności pracownika do pracy w warunkach określonych w skierowaniu. Dokumenty te pozostają ze sobą w ścisłym związku – bez przedstawienia skierowania na badania lekarskie nie ma możliwości wykorzystania orzeczenia. 

Co ważne, nie mają znaczenia warunki pracy u pracodawcy, który zatrudnia pracownika w okresie pomiędzy zatrudnieniem u pracodawcy, u którego miały miejsca badania lekarskie, a pracodawcą chcącym dopuścić pracownika do pracy w oparciu o rzeczone badania. Nie ma również znaczenia, czy dopuszczenie do pracy u tego pracodawcy następowało na podstawie orzeczenia wydanego w związku z zatrudnieniem u pierwszego pracodawcy, czy na podstawie orzeczenia wydanego w wyniku skierowania pracownika na badania lekarskie przez drugiego pracodawcę. Dla pracodawcy podejmującego decyzję w przedmiocie odstąpienia od przeprowadzania wstępnych badań lekarskich powinna mieć znaczenie treść przedstawionego przez pracownika skierowania na badania lekarskie i orzeczenia o zdolności do pracy w warunkach określonych w skierowaniu oraz warunki pracy na stanowisku, na którym pracodawca chce zatrudnić pracownika.

Drugim warunkiem skorzystania z możliwości odstąpienia od przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich na podstawie art. 229 § 1¹ pkt 2 kodeksu pracy jest brak przerw w zatrudnieniu przekraczających 30 dni. Dłuższa przerwa sugerować może wystąpienie niezdolności do pracy, która wymagała przeprowadzenia badań kontrolnych na podstawie art. 229 § 2 zd. 2 kodeksu pracy.

 
Z powyższego wynika, że to pracodawca decyduje o dopuszczeniu pracownika do pracy bez przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich na podstawie orzeczenia lekarskiego wydanego w związku z zatrudnieniem u innego pracodawcy. Jeżeli ma wątpliwości, to może skierować pracownika na badania lekarskie. Art. 229 § 1¹ pkt 2 kodeksu pracy przewiduje bowiem wyłącznie uprawnienie pracodawcy do rezygnacji z przeprowadzania badań lekarskich, a nie taki obowiązek.