Pracownik ma obowiązek świadczyć pracę w miejscu i czasie wskazanym przez pracodawcę. Z różnorakich przyczyn może jednak odstąpić od wykonywania swoich obowiązków pracowniczych. Do porzucenia pracy dochodzi, jeżeli nie dzieje się to z powodu choroby, wypadku, pobytu w szpitalu, czy innej uzasadnionej okolicznościami przyczyny.

Co do zasady porzucenie pracy stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych. Dlatego też wypełnia przesłanki rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia, na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy. Pracodawca musi zweryfikować, z jakich przyczyn wynika nieobecność pracownika w pracy i czy nieobecność ta może zostać zakwalifikowana jako porzucenie pracy. Zgodnie bowiem z orzeczeniem Sądu Najwyższego z 24 lutego 2012 roku, sygn. II PK 143/11: „Samo opuszczenie przez pracownika pracy przed jej zakończeniem (przed zakończeniem dniówki roboczej) nie jest wystarczające do zastosowania przez pracodawcę sankcji z art. 52 par. 1 pkt 1 KP [kodeksu pracy] w przypadku stwierdzonego wykonania przez pracownika podstawowych zadań pracowniczych przewidzianych do wykonania na ten dzień oraz przy uwzględnieniu jego szczególnej sytuacji (np. związanej ze stanem zdrowia, samopoczuciem, koniecznością skorzystania z porady lub pomocy lekarza.) Przy ocenie czy opuszczenie miejsca pracy stanowiło ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych należy wziąć pod rozwagę wszystkie towarzyszące temu okoliczności zwłaszcza stan świadomości i woli pracownika”. Ponadto może tak się zdarzyć, że pracownik w okresie nieobecności w pracy jest obłożnie chory lub przebywa w szpitalu albo z innych powodów nie może poinformować pracodawcy o przyczynach swojej nieobecności. W takiej sytuacji jego absencja zostanie usprawiedliwiona w późniejszym czasie (szpitalne zwolnienie lekarskie jest wystawiane dopiero po opuszczeniu placówki). Pracodawca, który chce zastosować zwolnienie dyscyplinarne musi bardzo szczegółowo ustalić okoliczności danej sytuacji, aby nie narazić się na roszczenia pracownika w związku z nieuzasadnionym zastosowaniem art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy.  

Trzeba pamiętać, że do rozwiązania umowy o pracę nie dojdzie już z chwilą złożenia przez pracodawcę oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika, a dopiero wtedy, gdy pracownik będzie mógł się zapoznać z jego treścią. W przypadku porzucenia pracy zwykle pracodawca wyślę oświadczenie pocztą. W takiej sytuacji ustanie stosunku pracy będzie miało miejsce w dniu odbioru listu albo z chwilą upływu 7 dni od drugiej próby doręczenia, chyba że pracownik wykaże, że z przyczyn obiektywnych nie mógł odebrać korespondencji w miejscu zamieszkania. Dobrym rozwiązaniem jest wysyłka pisma listem poleconym za zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Za okres, w którym pracownik w sposób nieuzasadniony nie wykonuje pracy nie przysługuje mu wynagrodzenie. Pracodawca musi jednak wypłacić pracownikowi ekwiwalent za urlop, który nie został przeze niego wykorzystany w naturze.