Osoby niepełnosprawne to grupa pracownicza podlegająca szczególnej ochronie prawnej, której przysługują dodatkowe uprawnienia. Źródłem tych uprawnień jest niepełnosprawność, potwierdzana stosownym orzeczeniem.

Osoby o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności mają prawo do zwolnienia od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia:

• w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym,

• w celu wykonania badań specjalistycznych, zabiegów leczniczych lub usprawniających, a także w celu uzyskania zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie mogą być wykonane poza godzinami pracy.

Na podstawie art. 20 ust. 1 pkt 1 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych zwolnienie od pracy z zachowaniem prawa do wynagrodzenia w celu uczestniczenia w turnusie rehabilitacyjnym nie może przekraczać 21 dni kalendarzowych, nie częściej niż raz w roku.
Do uczestnictwa w takim turnusie osoba niepełnosprawna musi być kierowana
na wniosek lekarza, pod którego opieką ta osoba się znajduje.

Wynagrodzenie za czas takiego zwolnienia od pracy oblicza się jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Podstawą jego wypłaty jest dokument potwierdzający pobyt na turnusie, wystawiony przez organizatora turnusu, który musi zostać przedstawiony pracodawcy. Łączny wymiar dodatkowego urlopu i zwolnienia na czas uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym dla osoby niepełnosprawnej nie może przekroczyć 21 dni roboczych w roku kalendarzowym.

Warto zwrócić uwagę, że jeżeli pracownik nie ma możliwości odbycia badań i zabiegów opisanych w art. 20 ust. 1 pkt 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych poza godzinami pracy, może skorzystać ze zwolnienia od pracy w tym celu. Niezależnie od tego, czy nieobecność z tego powodu będzie trwała kilka godzin, czy cały dzień pracy, to pracodawca nie może wymagać, aby pracownik skorzystał wtedy z urlopu wypoczynkowego. Ustawodawca nie sprecyzował jednak zasad udzielania takiego zwolnienia. Dlatego leży to w gestii pracodawcy. Z ustawy nie wynikają również jakiekolwiek ograniczenia co do maksymalnego (łącznego) wymiaru tego rodzaju zwolnienia. Czas zwolnienia jest uzależniony od czasu trwania badań/zabiegów oraz ewentualnego czasu niezbędnego na dojazd. Pracodawca ma prawo żądać przedstawienia stosownych dokumentów, potwierdzających udział w badaniach/zabiegach w godzinach pracy.