Pracodawca nie może dopuścić pracownika do pracy bez aktualnego orzeczenia lekarskiego, stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie (art. 229 § 4 kodeksu pracy). Przed rozpoczęciem pracy, co do zasady, pracownik powinien zostać poddany wstępnym badaniom lekarskim.
Orzeczenie lekarskie jest niezbędne dla stwierdzenia braku przeciwwskazań do wykonywania pracy danego rodzaju przez pracownika. Zgodnie z art. 229 § 1 kodeksu pracy wstępnym badaniom lekarskim podlegają:
- osoby przyjmowane do pracy,
- pracownicy młodociani przenoszeni na inne stanowiska pracy i inni pracownicy przenoszeni na stanowiska pracy, na których występują czynniki szkodliwe dla zdrowia lub warunki uciążliwe.
Nie ma natomiast obowiązku przeprowadzenia wstępnych badań lekarskich dla osób:
- przyjmowanych ponownie do pracy u tego samego pracodawcy na to samo stanowisko lub na stanowisko o takich samych warunkach pracy w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy z tym pracodawcą;
- przyjmowanych do pracy u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy, jeżeli posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie, a pracodawca ten stwierdzi, że warunki te odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, z wyłączeniem osób przyjmowanych do wykonywania prac szczególnie niebezpiecznych.
Na podstawie art. 229 § 13 kodeksu pracy pracodawca żąda od osoby, o której mowa powyżej, oraz osoby przyjmowanej do pracy, która pozostaje jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą, aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na danym stanowisku oraz skierowania na badania będące podstawą wydania tego orzeczenia. Uzupełniony § 7 enumeratywnie wylicza, iż pracodawca przechowuje:
- orzeczenia wydane na podstawie badań lekarskich: wstępnych, okresowych i kontrolnych oraz okresowych badań lekarskich wykonanych po zaprzestaniu przez pracownika pracy w kontakcie z substancjami
i czynnikami rakotwórczymi i pyłami zwłókniającymi, a także po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami, - orzeczenia i skierowania uzyskane od osoby przyjmowanej do pracy
u innego pracodawcy na dane stanowisko w ciągu 30 dni po rozwiązaniu lub wygaśnięciu poprzedniego stosunku pracy oraz osoby przyjmowanej do pracy, pozostającej jednocześnie w stosunku pracy z innym pracodawcą, - skierowania na wstępne, okresowe i kontrolne badania lekarskie, wydane przez pracodawcę.
W przypadku stwierdzenia, że warunki określone w skierowaniu, o którym mowa w § 13, nie odpowiadają warunkom występującym na danym stanowisku pracy, pracodawca zwraca osobie przyjmowanej do pracy to skierowanie oraz orzeczenie lekarskie wydane w wyniku tego skierowania (art. 229 § 71 kodeksu pracy). Następnie powinien skierować pracownika przyjmowanego do pracy na badania wstępne.