Skopiuj link
Trudno taki wyjazd, który jest zdarzeniem normalnym, typowym, a nie incydentalnym traktować jako podróż służbową. Ta nietypowość warunków wykonywania pracy powoduje, że rozwiązania przyjmowane przez strony w zakresie określenia miejsca wykonywania pracy są delikatnie rzecz ujmując dość oryginalne. W umowach zawieranych z pracownikami budowlanymi dość często można spotkać takie konstrukcje jak „budowy prowadzone przez pracodawcę”, „miejsce wykonywania pracy według wskazań pracodawcy” lub na przykład „siedziba pracodawcy – Warszawa oraz inne miejscowość, w których pracodawcę będzie realizował inwestycje budowlane”.
O ile ułomność dwóch pierwszych rozwiązań nie powinna budzić wątpliwości, gdyż w istocie mamy tutaj do czynienia z brakiem określenia wykonywania miejsca wykonywania pracy, o tyle szczególnego komentarza wymaga trzeci z podniesionych przykładów, w którym występuje określenie geograficzne („Warszawa”), uzupełnione o sformułowanie otwarte („inne miejscowość, w których pracodawcę będzie realizował inwestycje budowlane”).
Dwa pierwsze przykłady bezspornie nie spełniają wymogu konkretności miejsca wykonywania pracy. Jest to, oprócz adekwatności miejsca wykonywania pracy do rodzaju pracy wykonywanej przez pracownika, podstawowy wymóg jaki stawia się woli stron wyrażanej w umowie o pracę. W konsekwencji miejsce wykonywania pracy określone jako „budowy prowadzone przez pracodawcę” nie ogranicza w żaden sposób miejsca wykonywania pracy i rodzi już na wstępie sytuacji sporną co do uprawnień pracownika związanych z otrzymywaniem świadczeń z tytułu podróży służbowej.
Zaznaczyć należy również, że wbrew pojawiającym się poglądom pracownika budowlanego trudno uznać za pracownika mobilnego, który wykonując swoje normalne obowiązki pracownicze przemieszcza się po określonym obszarowo miejscu wykonywania pracy. W odniesieniu do takich pracowników co do zasady stosować winniśmy pogląd wyrażony w uchwale Sądu Najwyższego z 19 listopada 2008 r.(sygn. akt II PZP 11/08) w świetle której kierowca transportu międzynarodowego odbywający podróże w ramach wykonywania umówionej pracy i na określonym w umowie obszarze nie jest w podróży służbowej w rozumieniu art. 775 § 1 Kodeksu pracy. Co prawda znaczenie tej uchwały w odniesieniu do kierowców zawodowych ustało wskutek kwietniowych zmian w ustawie o czasie pracy kierowców, to jednak przedmiotowa uchwała w dalszym ciągu znajduje zastosowanie w odniesieniu do innych grup zawodowych, których praca wiąże się z nietypową podróżą służbową. Charakter pracy pracowników zatrudnionych w budownictwie wyklucza ich zakwalifikowanie jako pracowników mobilnych. Specyfika pracy w budownictwie polega na zmienności miejsca wykonywania pracy w dłuższych okresach czasu, ale nie wiąże się ze stałym przemieszczaniem po określonym obszarze, tak jak ma to miejsce na przykład w odniesieniu do przedstawicieli handlowych.
Biorąc pod uwagę powyższe wątpliwości za optymalne rozwiązanie należy uznać czasowe zmienianie miejsca wykonywania pracy w zawieranej przez strony umowie o pracę. W takim przypadku – gdy strony aneksem zmienią określone w umowie pracę miejsce wykonywania pracy na lokalizację zgodną z budową, na której świadczy pracę pracownika – pobyt pracownika nie będzie wiązał się z koniecznością wypłacania pracownikowi świadczeń związanych z podróżą służbową.
