Skopiuj link
Zasadą, którą przyjmuje Kodeks pracy, jest udzielenie pracownikowi urlopu wypoczynkowego w całości. W praktyce jednak bardzo rzadko można spotkać pracownika, który realizuje w jednej części przysługujący mu wymiar 20 lub 26 dni urlopu wypoczynkowego.
W zdecydowanej większości przypadków przy udzielaniu urlopu wypoczynkowego świadczenie przysługujące pracownikowi zostaje podzielone na części. Ustawodawca dopuszczając podzielenie urlopu wypoczynkowego na części wskazuje jednak warunki zastosowania tego rozwiązania. I tak, po pierwsze, z wnioskiem o podzielenie urlopu może wystąpić tylko pracownik. Innymi słowy, podział urlopu nie może nastąpić w wyniku narzucenia takiego rozwiązania pracownikowi przez pracodawcę. Z drugiej strony urlop może zostać podzielony na części, co oznacza, że nawet jeśli pracownik będzie występował z takim wnioskiem, pracodawca nie musi tego wniosku zaakceptować.
Ponadto dzieląc na wniosek pracownika urlop wypoczynkowy na części, podział ten nie może być w pełni dowolny. Otóż ustawodawca nakazuje pracodawcy zapewnienie takiego podziału, aby przynajmniej jedna część urlopu wypoczynkowego pracownika obejmowała co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych. Podkreślenia wymaga, że wskazany przepis (art. 162 Kodeksu pracy) posługuje się terminem dni kalendarzowych, a więc do 14-dniowego urlopu, o którym mowa, zaliczać będziemy nie tylko dni, w które pracownik miał świadczyć pracę, ale również niedziele, święta, dni wolne z tytułu przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy czy dni wolne z tytułu harmonogramu, o ile rozkład czasu pracy konkretnego pracownika przewiduje wystąpienie tego rodzaju dni wolnych. Dla spełnienia wskazanego obowiązku bez znaczenia jest również czy dni wolne przypadają bezpośrednio przed pierwszym dniem urlopu, w jego trakcie, czy też po ostatnim dniu urlopu, a przed powrotem pracownika do pracy.
Współcześnie coraz częściej dochodzi jednak do sytuacji, w której urlop pracownika zostaje podzielony na części, z których żadna nie obejmuje 14 kolejnych dni kalendarzowych. Dzieje się tak bardzo często nie dlatego, że pracodawca narzuca takie rozwiązanie pracownika, lecz wynika to z woli pracownika. Powstawaniu tego rodzaju praktyki sprzyja również stopniowe ograniczanie przez wielu pracodawców działalności socjalnej, przy której istniały pewnego rodzaju zachęty dla pracowników w wykorzystywaniu urlopów 14 – dniowych.
W kontekście przedstawionych powyżej warunków podzielenia urlopu na części, niezgodność z prawem takiego postępowania nie budzi wątpliwości. Zatem podczas kontroli PIP ujawnienie takiego stanu faktycznego będzie rodziło podstawy do skierowania przez inspektora pracy wystąpienia o dostosowanie przyjętej w zakładzie praktyki do wymogów wynikających z przepisów prawa.
Należy jednak podkreślić, że oprócz wystąpienia inspektora pracy nasz porządek prawny nie przewiduje innych środków przymusu, które mogłyby skłonić pracodawcę do respektowania przepisów prawa. W szczególności podzielenie urlopu pracownika na części, z których żadna nie obejmuje 14 dni kalendarzowych, nie jest wykroczeniem przeciwko prawom pracownika. W świetle art. 282 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy wykroczeniem jest wyłącznie nie udzielenie przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego lub bezpodstawne obniżenie wymiar tego urlopu. Zatem znamiona wskazanego powyżej wykroczenia nie obejmują czynu polegającego na nieprawidłowym podzieleniu urlopu wypoczynkowego na części.
