Skopiuj link
Teoretycznie jest to jedno z prostszych, jeśli chodzi o ustalenie wysokości, świadczeń pracowniczych. Prostota dodatku bierze się stąd, że jego wysokość jest stała dla wszystkich pracowników i uzależniona wyłącznie od dwóch czynników tj. wymiaru czasu pracy oraz aktualnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę. Zgodnie bowiem z art. 1518 § 1 Kodeksu pracy pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej przysługuje dodatek do wynagrodzenia za każdą godzinę pracy w porze nocnej w wysokości 20 % stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów. Sporadycznie jednak zdarza się, że przepisy wewnątrzzakładowe wprowadzają korzystniejsze od rozwiązań wynikających z art. 1518 § 1 Kodeksu pracy zasady naliczania dodatku za pracę w porze nocnej i na przykład wiążą jego wysokość nie z minimalnym wynagrodzenie, lecz ze stawką osobistego zaszeregowania danego pracownika.
Zaznaczyć należy również, że dodatek za pracę w porze nocnej przysługuje każdemu pracownikowi, który wykonywał pracę w porze nocnej (a więc również osobom zarządzającym zakładem pracy czy kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych). Oceniając uprawnienia pracownika nie ma również znaczenia czy praca w porze nocnej była wynikiem pracy zgodnie z rozkładem czasu pracy czy też wynikała z powierzenia pracy w godzinach nadliczbowych. W przypadku gdy źródłem dodatku jest praca nadliczbowa wykonywana w porze nocnej, prawo pracownika do dodatku za pracę w porze nocnej nie jest w żaden sposób uzależnione od tego czy pracownikowi w zamian za pracę w godzinach nadliczbowych wypłacono wynagrodzenie czy udzielono czasu wolnego. Innymi słowy, gdy pracę nadliczbową wykonywana w porze nocnej zrekompensujemy udzieleniem czasu wolnego, nie będzie to oznaczało utraty przez pracownika prawa do dodatku za pracę w porze nocnej.
Pomimo że wielu pracodawców nie stosuje się do tej zasad to wysokość dodatku za pracę w porze nocnej jest zmienna w poszczególnych miesiącach. Wynika to z różnic w wymiarze czasu pracy w poszczególnych miesiącach, który bez względu na stosowaną przez pracodawcę długość okresu rozliczeniowego ma znaczenie dla prawidłowego ustalenia wysokości dodatku za pracę w porze nocnej. Nie ma zatem podstaw prawnych do wdrażania stosowanej przez niektórych pracodawców praktyki polegającej na „uśrednianiu” kwoty dodatku za pracę w porze nocnej w danym roku kalendarzowym.
Odnosząc się do naliczenia dodatku za pracę w porze nocnej należy wskazać, że zgodnie z § 4b rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy, ustalając i dodatkowe wynagrodzenie przysługujące na podstawie art. 1518 § 1 Kodeksu pracy (tj. dodatek za pracę w porze nocnej), za godzinę pracy w porze nocnej minimalne wynagrodzenie za pracę przewidziane w tym przepisie dzieli się przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu. I właśnie to sformułowanie, tj. liczba godzin pracy przypadająca do przepracowania w danym miesiącu, jest dla wielu pracodawców mylące. Sugeruje bowiem związek pomiędzy wysokością dodatku za pracę w porze nocnej a liczbą godzin pracy wynikającą z obowiązującego pracownika rozkładu czasu pracy (która przy okresie rozliczeniowym dłuższym niż miesiąc nie musi być wcale zbieżna z liczbą godzin wynikającą z wymiaru czasu pracy). Tym niemniej należy wskazać, że zgodnie z poglądem prezentowanym w tej sprawie przez Państwową Inspekcję Pracy (pismo z dnia 23 stycznia 2008 r. opublik. Rzeczpospolita – dodatek „Dobra Firma” z 2008 r. 6.4) przez liczbę godzin pracy przypadających do przepracowania w danym miesiącu, przez którą w celu obliczenia dodatku za pracę w porze nocnej należy podzielić minimalne wynagrodzenie za pracę, należy rozumieć obowiązujący pracownika wymiar czasu pracy obliczony zgodnie z zasadami wynikającymi z art. 130 Kodeksu pracy.
Zobacz szkolenie:
