Skopiuj link
Sejm pracuje aktualnie nad projektem ustawy o zmianie ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy oraz niektórych innych ustaw, który wyposaża organy Państwowej Inspekcji Pracy w zupełnie nowy środek prawny. Po zmianach inspektor pracy ma być w zamyśle twórców projektu uprawniony do nakazania podmiotowi kontrolowanemu „zastąpienia umowy cywilnoprawnej umową o pracę w przypadku, gdy wykonywana praca odpowiada warunkom w art. 22 § 1 Kodeksu pracy. W świetle art. 22 § 1 Kodeksu pracy przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem.
W dotychczasowym stanie prawnym zawarcie umowy cywilnoprawnej w warunkach, w których powinna zostać zawarta umowa o pracę, również zobowiązywało inspektora pracy do podjęcia działań określonych ustawą o Państwowej Inspekcji Pracy. Były to jednak z zasady działania o charakterze niewładczym, polegające na skierowaniu do podmiotu kontrolowanego wyłącznie wystąpienia (z którym nie łączy się obowiązek zastosowania wniosku w praktyce przez podmiot kontrolowany). Inspektor pracy mógł oprócz skierowania wystąpienia wystąpić (w pewnych sytuacjach) z powództwem do sądu o ustalenia istnienia stosunku pracy, który w tym trybie dokonywał wiążącej wszystkich kwalifikacji stosunku prawnego. Z uwagi jednak na czasochłonność procedury sądowej oraz jej niepewne rozstrzygnięcie inspekcja z możliwości występowania z powództwem o ustalenie istnienia stosunku pracy występowała niezbyt często.
Nowa jakość, którą wprowadziłaby nowelizacja ustawy o Państwowej Inspekcji Pracy, polegałaby na umożliwieniu inspekcji wydania władczego rozstrzygnięcia (nakazu) w przedmiocie charakteru prawnego łączącego strony stosunku cywilnoprawnego. Decyzja ta wiązałaby się dla podmiotu kontrolowanego z obowiązkiem jej wykonania, a w przypadku braku dobrowolnej realizacji z możliwością przymuszenia do jej wykonania w trybie określonym przez ustawę o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Podmiotowi kontrolowanemu niezadowolonemu z takiego rozstrzygnięcia inspektora pracy przysługiwałoby odwołanie do organu wyższej instancji, a w dalszym toku postępowania skarga do sądu administracyjnego. Bezspornie jednak przekształcanie umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę nakazami inspektorów pracy byłoby w proponowanym kształcie szybsze i skuteczniejsze niż ma to miejsce w przypadku władczego przekwalifikowywania umowy cywilnoprawnej w umowę o pracę przez sąd powszechny.
Zobacz szkolenia:
