14.10.2013 r.
3 min

Premia uznaniowa a naliczenie odprawy pieniężnej

Ekspert PCKP

Skopiuj link
14.10.2013r.
3 min

Jak liczymy odprawy pieniężne?

Kwestia odprawy pieniężnej przysługującej pracownikowi w związku z przejściem na emeryturę lub rentę oraz odprawy pośmiertnej przysługującej rodzinie zmarłego pracownika została uregulowana w rozporządzeniu MPiPS z 29.05.1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy. Zgodnie z § 2 powołanego rozporządzenia w celu obliczenia tych odpraw stosuje się zasady obowiązujące przy ustalaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop.

Jak wynika z kolei z art. 8 ust. 3 ustawy z 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, odprawę pieniężną ustala się według zasad obowiązujących przy obliczaniu ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Jak liczymy ekwiwalent urlopowy?

Zasady określone zostały w rozporządzeniu MPiPS z 08.01.1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop (§ 14 – §19). Składniki wynagrodzenia określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości uwzględnia się przy ustalaniu ekwiwalentu w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do tego ekwiwalentu. Zmienne składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc a wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu przyjmuje się w średniej wysokości z tego okresu.

Czy wliczamy premię uznaniową?

Z § 14 rozporządzenia wynika, iż ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy ustala się stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami określonymi w § 15-19. Oznacza to, iż lista świadczeń wymienionych w § 6 rozporządzenia dotyczy także ekwiwalentu urlopowego.

W pkt. 1 wskazanego przepisu odnajdziemy jednorazowe lub nieperiodyczne wypłaty za spełnienie określonego zadania bądź za określone osiągnięcie.

Odpowiednie stosowanie przepisu oznacza, iż można posiłkować się orzecznictwem Sądu Najwyższego dotyczącym premii uznaniowej przy wynagrodzeniu urlopowym. W świetle dość konsekwentnego orzecznictwa Sądu Najwyższego (np. z 20 lipca 2000 r. (I PKN 17/00), z 21 września 2006 r. (II PK 13/06) oraz z 20 stycznia 2005 r. (I PK 146/04) można stwierdzić, iż co do zasady decydujące znaczenie ma roszczeniowość danego świadczenia.

Wnioski

Premia uznaniowa jako taka nie jest świadczeniem wynikającym z przepisów. Może być nagrodą lub też premią regulaminową. Granicą będzie konkretność i sprawdzalność kryteriów jej przyznawania. Jeśli będzie nagrodą – nie wliczymy jej do podstawy ekwiwalentu, a tym samym odprawy. Jeśli natomiast będzie miała znamiona regulaminowej – wówczas należy ją uwzględnić przy wyliczaniu ekwiwalentu. W świetle powyższych rozważań należy uznać, iż niezwykle istotnym jest prawidłowe określenie w prawie wewnątrzzakładowym charakteru świadczeń, oczywiście w zgodności z praktyką stosowaną w zakładzie.