Obowiązki pracodawcy
Każdy pracodawca zatrudniający pracownika, wobec którego jest prowadzona egzekucja komornicza z wynagrodzenia za pracę, musi dopełnić szeregu obowiązków wymienionych w art. 880 i n. kodeksu postępowania cywilnego. Należą do nich między innymi:
- obowiązek zawiadomienia komornika prowadzącego postępowanie egzekucyjne o zatrudnieniu pracownika, którego ta egzekucja dotyczy – niezwłocznie po otrzymaniu od pracownika świadectwa pracy z poprzedniego miejsca pracy ze wzmianką o egzekucji,
- poinformowanie komornika w ciągu tygodnia na jego wezwanie o okolicznościach wskazanych w art. 882 § 1 kodeksu postępowania cywilnego oraz niezwłocznie o każdej ich zmianie,
- przekazywanie zajętego wynagrodzenia bezpośrednio wierzycielowi egzekwującemu, zawiadamiając komornika o pierwszej wypłacie, albo przekazywanie zajętego wynagrodzenia komornikowi w przypadku, gdy do wynagrodzenia jest lub zostanie w dalszym toku postępowania egzekucyjnego skierowana jeszcze inna egzekucja, a wynagrodzenie w części wymagalnej nie wystarcza na pokrycie wszystkich egzekwowanych świadczeń wymagalnych.
Zdaniem GIODO
W jednym ze swoich wyjaśnień GIODO udzielił odpowiedzi na pytanie „czy komornik jest uprawniony do tego, aby otrzymać numer rachunku bankowego dłużnika od jego pracodawcy?” Zdaniem GIODO udostępnianie i pozyskiwanie informacji o dłużniku jest przetwarzaniem danych osobowych w rozumieniu ustawy o ochronie danych osobowych.
Komornik posiada uprawnienia do żądania informacji od pracodawcy, jeżeli jest to potrzebne do właściwego prowadzenia postępowania egzekucyjnego. Do takich informacji można zaliczyć m.in. numer rachunku bankowego pracownika.
W świetle art. 761 § 1 kpc komornik może żądać od uczestników postępowania złożenia wyjaśnień oraz zasięgać od m.in. instytucji i osób nieuczestniczących w postępowaniu informacji niezbędnych do prowadzenia egzekucji. W art. 761 § 2 kpc wskazane zostały okoliczności uprawniające m.in. pracodawcę do odmowy podania takich danych. Jest to możliwe w takim zakresie, w jakim zgodnie z normami kodeksu postępowania cywilnego można odmówić przedstawienia dokumentu lub złożenia zeznań w charakterze świadka albo odpowiedzi na zadane pytanie.
Obowiązek informacyjny podmiotu względem komornika został również potwierdzony w art. 2 ust. 5 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji.
Podsumowując…
Warto zauważyć, iż GIODO używa określeń „pracownik”, „pracodawca dłużnika”. W przypadku byłych pracowników wydaje się, iż przyzwolenie na dysponowanie danymi konta bankowego przez pracodawcę jest ograniczone. Z jednej strony przywołane przepisy (kodeks postępowania cywilnego, ustawa o komornikach sądowych i egzekucji) obligują do informowania komornika, z drugiej jednak pracodawcę obowiązują zasady tzw. ograniczenia czasowego oraz celowości przetwarzanych danych.
Po ustaniu stosunku pracy pracodawca jest zobowiązany przechowywać dokumentację pracowniczą przez określony czas. Mając na uwadze zasady wynikające z ustawy o ochronie danych, pracodawca wówczas przetwarza (czyli w tym przypadku przechowuje) dane osobowe tylko w celu wypełnienia obowiązku archiwizacyjnego.
Ponadto uzyskanie numeru rachunku bankowego od pracownika jest bezpośrednio związane ze sposobem wypłaty wynagrodzenia za pracę (art. 86 § 3 kodeksu pracy). W przypadku rozwiązania stosunku pracy ustaje cel, w jakim były przetwarzane dane dotyczące numeru rachunku bankowego pracownika.