Skopiuj link
Regulacje związane z kosztami noclegowymi
W świetle § 9 rozporządzenia MPiPS z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju, jeżeli pracodawca lub strona zagraniczna nie zapewniła pracownikowi bezpłatnego noclegu przysługiwał pracownikowi zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem hotelowym, w granicach ustalonego na ten cel limitu określonego w załączniku do rozporządzenia lub ryczałt – w razie nieprzedłożenia rachunku za nocleg.
Aktualnie obowiązujące przepisy (rozporządzenie MPiPS z dnia 29.01.2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej) przewidują zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem, w granicach limitu określonego w poszczególnych państwach w załączniku do rozporządzenia lub ryczałt w wysokości 25% limitu w razie nieprzedłożenia rachunku za nocleg. Jeżeli pracodawca lub strona zagraniczna zapewniają pracownikowi bezpłatny nocleg wówczas wskazane powyżej świadczenia nie przysługują.
Okoliczności wydania uchwały w sprawie o sygn. akt II PZP 1/14
W związku ze skargą kasacyjną od wyroku Sądu Okręgowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 24 stycznia 2013 r. SN w składzie 3 sędziów zwrócił się do składu siedmioosobowego o rozstrzygniecie następującego zagadnienia prawnego: „Czy stworzenie kierowcy możliwości spania w nocy (nocnego snu) w kabinie samochodu podczas odbywania podróży służbowych w transporcie międzynarodowym zapewnia bezpłatny nocleg (…), czy pracownikowi nie przysługuje zwrot kosztów takich noclegów czy też takie należności przysługują i w jakiej wysokości?”
Sąd Najwyższy w uchwale w składzie 7 sędziów uznał, iż zapewnienie pracownikowi – kierowcy samochodu ciężarowego odpowiedniego miejsca do spania w kabinie tego pojazdu podczas wykonywania przewozów w transporcie międzynarodowym nie stanowi zapewnienia przez pracodawcę bezpłatnego noclegu w rozumieniu § 9 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej poza granicami kraju. Zdaniem Sądu pracownikowi przysługuje zwrot kosztów noclegu na warunkach rozporządzenia albo korzystniejszych warunkach i wysokości określonych w prawie wewnątrzzakładowym.
Skutki uchwały
Powyższa uchwała ujednolica dotychczasową linię orzeczniczą SN. Niezależnie więc od zapewnienia miejsca do spania w kabinie pojazdu zatrudniający musi także wypłacić pracownikowi ryczałt wynikający z przepisów prawa: powszechnego albo zakładowego.
Zdaniem Sądu „(…) ocena, czy pracodawca zapewnia kierowcy bezpłatny nocleg, powinna dotyczyć faktycznych warunków zapewnienia pracownikowi odpowiedniego miejsca do nocnego wypoczynku. Nie ogranicza się to tylko do „jakości miejsca do spania znajdującego się w samochodzie”, ale zapewnienia odpowiedniego standardu nocnego wypoczynku dorosłemu pracownikowi. (…) pracodawca zapewnia pracownikowi bezpłatny nocleg (poza hotelem), „jeżeli umożliwia mu spędzenie nocy (…) w warunkach podobnych do warunków hotelowych, czyli w budynku (także np. w domku kempingowym), ewentualnie w samochodzie, ale wówczas w odrębnej jego części odpowiednio przystosowanej do noclegu, a nie na leżance wstawionej do kabiny kierowcy (umieszczonej za siedzeniem kierowcy) (…)”.