Skopiuj link
Znaczenie dla pracodawcy
Wystąpienie zawierające zwykle klika wniosków regulujących nieprawidłowości związane z prawną ochroną pracy, na przykład kwestie dotyczące czasu pracy. Nie jest jednak zbyt skutecznym narzędziem przeciwdziałania przeciwko naruszeniom prawa pracy. Wystąpienie inspektora pracy nie ma bowiem charakteru władczego. Innymi słowy nie jest decyzją administracyjną (tak jak na przykład nakaz inspektora pracy), której niewykonanie zagrożone jest wszczęciem postepowania egzekucyjnego.
Z uwagi na powyższe, niewykonanie przez pracodawcę wniosków w wystąpieniu nie wiąże się praktycznie z żadnymi sankcjami prawnymi. Niemniej jednak kwestie regulowane wystąpieniem mogą jednocześnie stanowić wykroczenie przeciwko prawom pracownika, które zagrożone jest już grzywną nakładaną najczęściej w drodze mandatu karnego. Przykładem może być chociażby naruszenie przez pracodawcę przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. Z jednej strony jest to wykroczenie, za które inspektor może po kontroli wymierzyć pracodawcy grzywnę, z drugiej strony, niezależnie od powyższego, po kontroli do pracodawcy zostanie skierowany wniosek zobowiązujący pracodawcę do zapewnienia pracownikom przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy. O ile grzywna zostanie wyegzekwowana, o tyle niewykonanie takiego wniosku z wystąpienia nie będzie skutkowało co do zasady żadnymi konsekwencjami. Co najwyżej w czasie kolejnych czynności kontrolnych, inspektor pracy będzie mógł objąć zakresem kontroli następny, nieuwzględniony uprzednio okres rozliczeniowy czasu pracy i ponownie wyciągnąć konsekwencje, w postaci mandatu bądź wniosku do sądu o ukaranie, za popełnione wykroczenie w tym zakresie.
Co ciekawego wynika z orzecznictwa sądowego?
Sądy wielokrotnie wypowiadały się na temat charakteru wystąpienia wydawanego przez inspektora pracy po kontroli. Przykładem może być chociażby wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w którym Sąd w sprawie o sygn. akt I OSK 1029/08 stwierdził, że:
„1. Wystąpienie inspektora pracy nie rodzi żadnego obowiązku po stronie pracodawcy, ani też nie stwarza żadnego uprawnienia po stronie pracownika. Nie ma ono charakteru władczego i pracodawca nie musi się temu wystąpieniu podporządkować. Jego obowiązkiem jest wyłącznie zawiadomienie inspektora pracy w terminie określonym w wystąpieniu o terminie i sposobie wykonania ujętych w wystąpieniu wniosków.
2. Ustawa z 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy nie przewiduje żadnej sankcji administracyjnej za nierespektowanie wystąpienia inspektora pracy przez jego adresata. Nie jest też ono poddane egzekucji, więc nie ma wpływu na sytuację prawną strony.
3. Wystąpienie dokonane na podstawie przepisu art. 11 pkt 8 tej ustawy nie stanowi wskazanego w art. 3 § 2 pkt 4 p.p.s.a. aktu lub czynności”.
Podobnie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 maja 2009r., stwierdzając, iż „wystąpienie właściwego organu Państwowej Inspekcji Pracy jako niemające charakteru aktu władczego, a ograniczające się wyłącznie do stwierdzenia faktu naruszenia przepisów prawa pracy i wezwania do jego usunięcia w wyznaczonym terminie, nie jest decyzją administracyjną” (sygn. akt I OSK 626/09).
Podsumowując
Niewykonanie wystąpienia wydanego przez inspektora pracy po kontroli nie rodzi dla pracodawcy negatywnych skutków w postaci egzekucji administracyjnej, ale może wiązać się z koniecznością zapłacenia grzywny w drodze mandatu karnego albo skierowaniem przez inspektora pracy wniosku o ukaranie za wykroczenia przeciwko prawom pracownika.
