25.06.2015 r.
4 min

Stosowanie prawa wspólnotowego w Polsce

Ekspert PCKP

Skopiuj link
25.06.2015r.
4 min

Źródła prawa w Polsce

Zgodnie z art. 87 ust. 1 Konstytucji RP źródłami powszechnie obowiązującego prawa Rzeczypospolitej Polskiej są: Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz rozporządzenia. Warunkiem wejścia w życie ustaw, rozporządzeń oraz aktów prawa miejscowego jest ich ogłoszenie.

Źródła prawa pracy natomiast zostały określone i zdefiniowane w art. 9 kodeksu pracy. Zgodnie z tą regulacją są to przepisy Kodeksu pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wykonawczych, określające prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, a także postanowienia układów zbiorowych pracy i innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów i statutów określających prawa i obowiązki stron stosunku pracy.

Prawo w przypadku transgranicznego stosunku pracy

W sytuacji, w której występuje element międzynarodowy w stosunku pracy, co do zasady mają zastosowanie przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (WE) Nr 593/2008 z dnia 17 czerwca 2008 r. w sprawie prawa właściwego dla zobowiązań umownych (Rzym I), w którym europejski prawodawca spisał podstawowe zasady dotyczące właściwości prawa: zasadę swobody wyboru prawa przez strony, reguły dotyczące indywidualnych umów o pracę oraz przepisy wymuszające swoje zastosowanie.

W przypadku delegowania pracowników w ramach świadczenia usług normą kolizyjną wskazującą prawo jakiego państwa UE ma być zastosowane jest Dyrektywa nr 96/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 grudnia 1996 r.

Przepisy wymuszające swoje zastosowanie

W rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego I Rady (WE) Nr 593/2008 europejski ustawodawca określił zasady dotyczące przepisów wymuszających swoje zastosowanie. W art. 9 ust. 1 zdefiniował to pojęcie: to przepisy, których przestrzeganie uważane jest przez państwo za tak istotny element ochrony jego interesów publicznych, takich jak organizacja polityczna, społeczna lub gospodarcza, że znajdują one zastosowanie do stanów faktycznych objętych ich zakresem bez względu na to, jakie prawo jest właściwe dla umowy zgodnie
z niniejszym rozporządzeniem.

Zgodnie natomiast z art. 9 ust. 3 rozporządzenia można przyznać skuteczność przepisom wymuszającym swoje zastosowanie państwa, w którym ma nastąpić lub nastąpiło wykonanie zobowiązań wynikających z umowy, w zakresie, w jakim przepisy te powodują, że wykonanie umowy jest niezgodne z prawem. Rozważając przyznanie skuteczności takim przepisom, uwzględnia się ich charakter i cel oraz skutki ich zastosowania lub niezastosowania.

Powyższy przepis dotyczy stosowania przez sąd państwa obcego przepisów wymuszających zastosowanie innego państwa członkowskiego UE.

Zgodnie z polską procedurą i orzecznictwem…

W świetle ustawy z dnia 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego sąd z urzędu ustala i stosuje właściwe prawo obce. Sąd może zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości o udzielenie tekstu tego prawa oraz o wyjaśnienie obcej praktyki sądowej. Sąd może zwrócić się do Ministra Sprawiedliwości również o udzielenie informacji co do istnienia wzajemności w stosunkach z państwem obcym. Celem ustalenia treści prawa obcego lub obcej praktyki sądowej albo istnienia wzajemności sąd może zastosować także inne środki, w tym zasięgnąć opinii biegłych (art. 1143 kpc).

W jednym ze swoich orzeczeń (z 14.07.2010 r., V CSK 7/10) SN podkreślił, iż „obowiązkiem sądu, a nie strony, jest więc przedsiębranie wszystkich czynności, w tym uzyskanie dostępu do tekstu oraz przyjętej interpretacji prawa zagranicznego, umożliwiających należyte zorientowanie się w stanie normatywnym stanowiącym podstawę orzekania”. Podobnie uchwała SN z dnia 13 kwietnia 2007 r., III CZP 21/07.