Udzielanie urlopu rodzicielskiego przed zmianami w prawie
Dotychczas urlop rodzicielski mógł być udzielany w dwóch trybach:
- łącznie z urlopem macierzyńskim, dodatkowym urlopem macierzyńskim – na pisemny wniosek pracownicy złożony nie później niż 14 dni po porodzie lub
- bezpośrednio po dodatkowym urlopie macierzyńskim – nie później niż 14 dni przed rozpoczęciem korzystania z tego urlopu.
Urlop rodzicielski był udzielany:
- jednorazowo albo
- nie więcej niż w trzech częściach, z których żadna nie mogła być krótsza niż 8 tygodni, przypadających bezpośrednio jedna po drugiej – w wymiarze wielokrotności tygodnia.
Z urlopu rodzicielskiego mogli jednocześnie korzystać oboje rodzice dziecka.
W takim przypadku łączny wymiar urlopu nie mógł przekraczać wymiaru 26 tygodni.
Urlop rodzicielski po zmianach
Wśród najistotniejszych zmian w tym zakresie należy wskazać:
- wydłużenie wymiaru urlopu rodzicielskiego – do 32 lub 34 tygodni, co jest związane z likwidacją dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
- wydłużenie możliwości wykorzystania urlopu rodzicielskiego – nie później niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia,
- możliwość wykorzystania urlopu rodzicielskiego w całości lub w częściach, przy czym okres do 16 tygodni może być wykorzystane w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu albo nieprzypadającym bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części tego urlopu. Liczba wykorzystanych w tym trybie części urlopu pomniejsza liczbę części przysługującego urlopu wychowawczego,
- praca podczas urlopu rodzicielskiego wydłuża proporcjonalnie wymiar tego urlopu, nie dłużej jednak niż do 64 lub 68 tygodni.
Pracownik na urlopie rodzicielskim w dniu wejścia w życie nowych przepisów
Kwestia została uregulowana w art. 29 ustawy z dnia 24.07.2015 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw. W świetle tego przepisu:
- pracownik korzystający w dniu wejścia w życie ustawy z urlopu rodzicielskiego lub jego części może złożyć pisemny wniosek o łączenie korzystania z urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy w terminie wynikającym z przepisu w brzmieniu dotychczasowym stosowanym odpowiednio do łączenia urlopu rodzicielskiego z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego tego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy.
- pracownik korzystający w dniu wejścia w życie ustawy z części urlopu rodzicielskiego może złożyć pisemny wniosek o kolejną część tego urlopu w terminie wynikającym z art. 1821a § 4 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu dotychczasowym.
Pomimo braku jednoznacznej regulacji wydaje się, iż pracownik, który na dzień 02.01.2016 r. będzie korzystał z urlopu rodzicielskiego, będzie mógł skorzystać z przywileju „przerwania” urlopu rodzicielskiego i wykorzystania do 16 tygodni w terminie nieprzypadającym bezpośrednio po poprzedniej części tego urlopu. W konsekwencji należałoby wskazać, iż wydłużenie okresu na „pobranie” urlopu do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia, także wydaje się dostępne dla pracowników, którzy rozpoczęli tę absencję przed 02.01.2016 r. Z całą pewnością taki pracownik nie będzie miał jednak prawa do urlopu rodzicielskiego w wymiarze 32 lub 34 tygodni, co jest oczywiście związane z uprzednim wykorzystaniem przez niego dodatkowego urlopu macierzyńskiego.