Skopiuj link
Podstawowe obowiązki pracownika
Zostały one ujęte w art. 100 oraz 211 kodeksu pracy, a także w szczegółowych przepisach prawa pracy. Z punktu widzenia bezpieczeństwa i higieny pracy najistotniejszy jest katalog obowiązków wskazany w Dziale X kodeksu pracy, a konkretnie właśnie w art. 211 kodeksu pracy. Ustawodawca wyraźnie wskazał, iż przestrzeganie przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy jest podstawowym obowiązkiem pracownika. W szczególności pracownik jest obowiązany poddawać się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosować się do wskazań lekarskich.
Podkreśleniem tzw. podporządkowania pracowniczego jest wynikająca z art. 100 § 1 kodeksu pracy dyspozycja, zgodnie z którą pracownik jest obowiązany wykonywać pracę sumiennie i starannie oraz stosować się do poleceń przełożonych, które dotyczą pracy, jeżeli nie są one sprzeczne z przepisami prawa lub umową o pracę. W szczególności natomiast jest obowiązany przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych.
Zdaniem Sądu Najwyższego…
W jednym ze swoich orzeczeń (z 10.05.2000 r., I PKN 642/99) Sąd Najwyższy uznał, iż tylko zawinione (tj. poprzez umyślność lub rażące niedbalstwo) niewykonanie polecenia służbowego dotyczącego skierowania na kontrolne badania lekarskie może zakończyć się dla pracownika tzw. zwolnieniem dyscyplinarnym.
Sąd Najwyższy w wyroku z 10.01.2006 r. (I PK 131/05) podkreślił z kolei, iż pracownik ma obowiązek poddać się badaniom lekarskim, zaś jeśli tego nie uczyni po długotrwałej nieobecności w pracy spowodowanej chorobą, w czasie której nabył prawo do stałej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, tożsame jest to z naruszeniem podstawowych obowiązków pracowniczych.
W każdym więc przypadku badając okoliczności niepoddania się przez pracownika badaniom lekarskim należy analizować winę pracownika oraz jego postawę.
Kolejnym ciekawym orzeczeniem jest wyrok Sądu Najwyższego z 23.09.2004 r. (I PK 541/03), w którym Sąd uznał dodatkowo, iż odmowa poddania się kontrolnym badaniom lekarskim po długotrwałej chorobie uzasadnia niedopuszczenie pracownika do pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia, gdy wyłączną przyczyną tej odmowy są okoliczności leżące po stronie pracownika.
Podsumowując…
Z praktycznego punktu widzenia powyższe orzeczenia Sądu Najwyższego wydają się być bardzo przydatne w zdyscyplinowaniu „opornych” pracowników.
W przypadku odsuwania przez nich w czasie faktycznego wykonania badań lekarskich (okresowych lub kontrolnych) pracodawca ma skuteczny instrument, niezależnie od kodeksowych regulacji. Należy jednak pamiętać, iż taki pracownik nie może być dopuszczony do pracy i dopiero wówczas za okres niewykonywania pracy pracownik nie otrzyma wynagrodzenia za pracę. W przeciwnym przypadku osoba, która dopuści do pracy takiego pracownika i będzie jej można przypisać zawinienie, poniesie odpowiedzialność wykroczeniową.
