Skopiuj link
Przedmiot umowy zlecenia
Zgodnie z art. 734 § 1 k.c. przez umowę zlecenia przyjmujący zlecenie zobowiązuje się do dokonania określonej czynności prawnej dla dającego zlecenie.
Z cytowanego przepisu jednoznacznie wynika, iż zasadniczymi elementami umowy zlecenia są: zobowiązanie przyjmującego zlecenie do dokonania określonej czynności prawnej oraz działanie dla dającego zlecenie. Zleceniobiorca wykonuje bowiem czynności prawne w imieniu i na rachunek zleceniodawcy.
Przedmiotem zlecenia jest dokonanie określonej czynności prawnej. Może to być zarówno czynność z zakresu prawa materialnego (np. prawa cywilnego), jak i z zakresu prawa procesowego (czynności podejmowane w postępowaniu przed sądami, organami administracji oraz organami państwowymi). Strony mogą tę czynność zindywidualizować szczegółowo ją opisując lub ograniczyć się do wskazania jedynie jej rodzaju.
Umowa zlecenia może mieć za przedmiot wykonanie określonej w umowie czynności prawnej, jak również kilku czynności lub nakładać na zleceniobiorcę stałą realizacje określonych czynności prawnych.
Umowa starannego działania
Umowa zlecenia stanowi umowę starannego działania. Oznacza to, iż celem działania zleceniobiorcy jest podejmowanie działań zmierzających do osiągnięcia określonego rezultatu, a nie ten rezultat. W przypadku nieosiągnięcia rezultatu, ale dołożenia wszelkich starań w tym kierunku, zleceniobiorca nie będzie ponosił odpowiedzialności za niewykonanie zobowiązania. Odpowiedzialność kontraktowa przyjmującego zlecenie powstanie wówczas, gdy przy wykonaniu zlecenia nie zachował wymaganej staranności, niezależnie od osiągnięcia wyniku.
Odpłatność zlecenia
Z art. 735 § 1 k.c. wynika, iż umowa zlecenia może być wykonywana zarówno odpłatnie jak i nieodpłatnie. Zasadą jest odpłatność zlecenia. Umowa zlecenia będzie miała nieodpłatny charakter tylko wówczas, gdy z umowy lub z okoliczności wynika, iż przyjmujący zlecenie zobowiązał się wykonać zlecenie bez wynagrodzenia. Ustalając zatem charakter umowy należy wziąć pod uwagę nie tylko literalne brzmienie umowy, ale także okoliczności jej zawarcia i wolę zleceniobiorcy.
Brak podporzadkowania
Co do zasady, przy wykonywaniu zlecenia przyjmujący zlecenie nie jest podporządkowany dającemu zlecenie. Jednakże w umowie strony mogą postanowić inaczej i zleceniobiorca może zostać podporządkowany zleceniodawcy m.in. co do sposobu, czasu i miejsca wykonania zlecenia. Taka sytuacja ma charakter wyjątkowy i wynika wyłącznie z woli stron. Co więcej, w szczególnych sytuacjach przyjmujący zlecenie może odstąpić od narzuconego przez dającego zlecenie sposobu wykonywania zlecenia. Zgodnie z art. 737 k.c. przyjmujący zlecenie może bez uprzedniej zgody dającego zlecenie odstąpić od wskazanego przez niego sposobu wykonania zlecenia, jeżeli nie ma możności uzyskania jego zgody, a zachodzi uzasadniony powód do przypuszczenia, że dający zlecenie zgodziłby się na zmianę, gdyby wiedział o istniejącym stanie rzeczy.
Osobisty charakter zlecenia
Zlecenie powinno być osobiście wykonane przez przyjmującego zlecenie. Powierzenie wykonania zlecenia osobie trzeciej jest dopuszczalne, jeżeli taka możliwość wynika z umowy, ze zwyczaju albo gdy zleceniobiorca jest zmuszony do tego przez szczególne okoliczności. W takim przypadku zleceniobiorca ma obowiązek zawiadomić dającego zlecenie o osobie i o miejscu zamieszkania swego zastępcy. W razie dokonania zawiadomienia przyjmujący zlecenie odpowiedzialny jest tylko za brak należytej staranności w wyborze zastępcy (art. 738 § 1 k.p.).
Wypowiedzenie
Zarówno zleceniodawca jak i zleceniobiorca może wypowiedzieć umowę zlecenia w każdym czasie.
W przypadku gdy wypowiedzenia dokonał zleceniodawca, powinien on zwrócić przyjmującemu zlecenie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia. Jeżeli zlecenie było wykonywane odpłatnie, dający zlecenie obowiązany jest ponadto uiścić przyjmującemu zlecenie część wynagrodzenia odpowiadającą jego dotychczasowym czynnościom.
Jeżeli wypowiedzenie nastąpiło bez ważnego powodu, strona wypowiadająca umowę obowiązana jest naprawić szkodę. Jeżeli jednak wypowiedzenia dokonuje przyjmujący zlecenie, ponosi on wówczas odpowiedzialność za szkodę jedynie w przypadku, gdy umowa była wykonywana odpłatnie (art. 746 § 1, 2 k.c.).
Żadna ze stron umowy nie może zrzec się prawa do wypowiedzenia zlecenia z ważnych powodów (art. 746 § 1, 2 k.c.).