21.09.2016 r.
4 min

Wniosek o roczny „urlop macierzyński”, a uprawnienie ojca do skorzystania z urlopu rodzicielskiego

Ekspert PCKP

Skopiuj link
21.09.2016r.
4 min

Wniosek o roczny urlop rodzicielski

Ustawodawca przyznał pracownicy możliwość złożenia wniosku o urlop rodzicielski bezpośrednio po urlopie macierzyńskim. Stosownie do dyspozycji art. 1791 § 1 k.p.: Pracownica, nie później niż 21 dni po porodzie, może złożyć pisemny wniosek o udzielenie jej, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze wynikającym z art. 1821a § 1.

Potocznie urlop ten nazywa się rocznym urlopem macierzyńskim, mimo że składają się na niego okres korzystania z urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego. 

W sytuacji złożenia wniosku o urlop rodzicielski, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, matka dziecka przez cały ten okres uzyskuje zasiłek macierzyński w wysokości 80% podstawy wymiaru. Gdyby wniosek o urlop macierzyński i wniosek o urlop rodzicielski pracownica składała osobno to przez cały okres korzystania z urlopu macierzyńskiego i przez 6 pierwszych tygodni urlopu rodzicielskiego uzyskiwałaby zasiłek w wysokości 100 % podstawy wymiaru, a za okres urlopu rodzicielskiego przypadający po wskazanych wyżej okresach – w wysokości 60% podstawy wymiaru.

Prawo do „dzielenia się” urlopem rodzicielskim z ojcem dziecka

W przypadku złożenia wniosku o urlop rodzicielski, bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, pracownica może dzielić się z pracownikiem – ojcem wychowującym dziecko, korzystaniem z urlopu rodzicielskiego (art. 1791 § 2 k.p.). Również w przypadku gdy ubezpieczona – matka dziecka złożyła wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego i urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze pracownik – ojciec wychowujący dziecko może skorzystać z pozostałej części urlopu rodzicielskiego (art. 1791 § 3 k.p.).

Pozostała część urlopu rodzicielskiego udzielana jest ojcu zgodnie z zasadami określonymi w art. 1821c § 2 i 4 k.p. (art. 1791 §2 in fine k.p.). Oznacza to, iż pracownik-ojciec winien rozpocząć korzystanie z urlopu rodzicielskiego bezpośrednio po wykorzystaniu przez matkę urlopu macierzyńskiego. Natomiast w przypadku gdy rodzice dziecka dzielą się pomiędzy sobą urlopem rodzicielskim mogą podzielić go najwyżej na 4 części przypadające bezpośrednio jedna po drugiej. Każda część urlopu rodzicielskiego powinna być wielokrotnością tygodnia i żadna z nich nie może być krótsza niż 8 tygodni. Zasada ta nie ma zastosowania do pierwszej części urlopu rodzicielskiego, która w przypadku urodzenia jednego dziecka przy jednym porodzie nie może być krótsza niż 6 tygodni, a także w przypadku przyjęcia przez pracownika na wychowanie dziecka w wieku do 7 roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego, do 10 roku życia, nie może być krótsza niż 3 tygodnie. Zasada nie ma także zastosowania gdy pozostała do wykorzystania część urlopu rodzicielskiego jest krótsza niż 8 tygodni.

Należy zauważyć, iż dzielenie się przez rodziców korzystaniem z urlopu rodzicielskiego nie rodzi konsekwencji w przedmiocie wypłaty zasiłku macierzyńskiego za ten okres.

Wnioski do pracodawcy

W razie rezygnacji z pozostałej części urlopu rodzicielskiego pracownica obowiązana jest złożyć pracodawcy wniosek o rezygnację z korzystania z urlopu rodzicielskiego w całości albo w części i zgłosić powrót do pracy w terminie nie krótszym niż 21 dni przed przystąpieniem do pracy. Pracownik – ojciec powinien złożyć swojemu pracodawcy wniosek o udzielenie urlopu rodzicielskiego w całości albo w części w terminie nie krótszym niż 21 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu albo jego części (art. 1791 § 4 k.p.).

Treść wniosków oraz załączniki określa rozporządzenie Ministra Pracy, Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 8 grudnia 2015 roku w sprawie wniosków dotyczących uprawnień pracowników związanych z rodzicielstwem oraz dokumentów dołączanych do takich wniosków (Dz. U. z 2015 roku, poz. 2243).

Pracodawca jest obowiązany uwzględnić wnioski pracownicy i pracownika – ojca dziecka (art. 1791 § 5 k.p.).