Nowe kryteria uznania organizacji związkowej za reprezentatywną
Projekt ustawy o zmianie ustawy o związkach zawodowych z dnia 2 sierpnia 2016 roku przewiduje dodanie do ustawy z dnia 23 maja 1991 roku o związkach zawodowych (t.j. Dz. U. z 2015 roku, poz. 1881 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o związkach zawodowych, art. 251 i art. 252, które będą określały kryteria uznania za reprezentatywną zakładowej i ponadzakładowej organizacji związkowej.
W myśl projektu za reprezentatywną ponadzakładową organizacją związkową ma być uważana organizacja:
- reprezentatywna w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego lub
- zrzeszająca co najmniej 12% ogółu osób wykonujących pracę zarobkową objętych zakresem działania statutu, nie mniej jednak niż 10.000 osób wykonujących pracę zarobkową, lub
- zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową, dla których ma być zawarty określony ponadzakładowy układ zbiorowy pracy.
Natomiast reprezentatywną zakładową organizacją związkową stanowić ma organizacja:
- będąca jednostką organizacyjną albo organizacją członkowską ponadzakładowej organizacji związkowej uznanej za reprezentatywną w rozumieniu ustawy o Radzie Dialogu Społecznego, zrzeszająca co najmniej 8% osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy, lub
- zrzeszająca co najmniej 12% osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy.
Jeżeli żadna z zakładowych organizacji związkowych nie spełnia w/w wymogów, reprezentatywną zakładową organizacją związkową jest organizacja zrzeszająca największą liczbę osób wykonujących pracę zarobkową zatrudnionych u pracodawcy.
Zmiana przepisów Kodeksu pracy
Konsekwencją wprowadzenia do ustawy o związkach zawodowych nowych kryteriów reprezentatywności ma być uchylenie art. 24125a k.p. Zamiast niego zastosowanie będą miały omówione powyżej przepisy ustawy o związkach zawodowych.
Zgodnie z projektem w przypadkach, o których mowa w art. 676 § 2 k.p., art. 139 § 5 k.p., art. 150 § 3 k.p., jeżeli nie będzie możliwym poczynienie stosownych uzgodnień ze wszystkimi zakładowymi organizacjami związkowymi, pracodawca obowiązany będzie uzgodnić treść porozumienia z reprezentatywnymi w rozumieniu art. 253 ust. 1 lub 2 ustawy o związkach zawodowych organizacjami związkowymi, z których każda zrzesza co najmniej 5% pracowników zatrudnionych u pracodawcy.
Do nowych kryteriów reprezentatywności określonych w art. 252 i art. 253 ustawy o związkach zawodowych odwoływać się mają również przepisy Kodeksu pracy dotyczące zawierania układów zbiorowych pracy. Inaczej mówiąc, organizację związkową, z którą powinien zostać zawarty zakładowy lub ponadzakładowy układ zborowy pracy, trzeba będzie ustalić na podstawie kryteriów wynikających z ustawy o związkach zawodowych, a nie – jak dotychczas – z Kodeksu Pracy.