Zmiana przepisów
Obecny wiek emerytalny został ustalony ustawą z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2012 r. poz. 637). Art. 24 ust. 1, 1a i 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2016 r., poz. 887), zwanej dalej ustawą emerytalną, wiek emerytalny kobiet i mężczyzn urodzonych po 31 grudnia 1948 r. ustalają maksymalnie na 67 lat. Przedmiotowe przepisy przewidują proces stopniowego podwyższania i zrównywania wieku emerytalnego aż do osiągnięcia dla obu płci wieku 67 lat. W przypadku kobiet docelowy wiek emerytalny zostanie osiągnięty z dniem 1 października 2040 r., zaś w przypadku mężczyzn z dniem 1 października 2020 r.
Na posiedzeniu w dniu 16 listopada 2016 r. Sejm przyjął ustawę o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zgodnie z tą ustawą zmianie ulegnie treść art. 24 ust. 1 ustawy emerytalnej. Od 1 października 2017 r. rzeczonemu przepisowi zostanie nadane nowe brzmienie, zgodnie z którym „ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku emerytalnego wynoszącego co najmniej 60 lat dla kobiet i co najmniej 65 lat dla mężczyzn, z zastrzeżeniem art. 46, 47, 50, 50a, 50e i 184”. Równocześnie zostały uchylone przepisy art. 24 ust. 1a i 1 b ustawy emerytalnej. Tym samym powrócono do wieku emerytalnego sprzed nowelizacji dokonanej ustawą z dnia 11 maja 2012 r., tj. 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn.
Uzasadnienie projektu ustawy nowelizującej
Jak wskazano w uzasadnieniu projektu ustawy nowelizującej, „rynek pracy oraz system publicznej opieki zdrowotnej w Polsce nie były i nadal nie są przygotowane na wydłużenie okresu aktywności zawodowej ubezpieczonych. Wysoki poziom bezrobocia, szczególnie wśród osób w wieku przedemerytalnym, jak również niska dostępność świadczeń zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych, uzasadniają twierdzenie, że podwyższenie wieku emerytalnego nie przyniesie zakładanych, pozytywnych efektów.”.
Podnoszono również, iż zróżnicowanie powszechnego wieku emerytalnego kobiet i mężczyzn nie stanowi dyskryminacji kobiet, lecz tzw. uprzywilejowanie wyrównawcze. Projektodawcy odwołując się do wyroku Trybunału Konstytucyjnego z dnia 15 lipca 2010 r., sygn. akt K 63/07, wskazywali, iż mimo zrównania ról kobiety i mężczyzny w społeczeństwie nadal występują pomiędzy nimi różnice wynikające z pełnienia przez kobiety szczególnej roli w społeczeństwie i rodzinie, w szczególności równoczesnego obciążenia ich pracą zawodową oraz obowiązkami rodzinnymi.
Argumenty ekonomiczne
Ekonomiści krytycznie wypowiadają się w przedmiocie obniżenia wieku emerytalnego. Wskazują, iż deficyt budżetowy na 2017 r. ma wynieść 60 mld złotych i prognozują jego zwiększenie w kolejnych latach. Mając to na względzie przypuszczają, iż w skutek obniżenia wieku emerytalnego 70% osób urodzonych po 1990 r. dostanie co najwyżej emerytury minimalne. Natomiast dla urodzonych w latach 1980-1990 odsetek ten wyniesie 60-70%.
Wskazuje się także, iż wobec trudnej sytuacji ekonomicznej całej Europy obecnie dominuje tendencja do podwyższenia wieku emerytalnego. Zmiana, która została dokonana ustawą z dnia 16 listopada 2016 r., stanowi przypadek odosobniony.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
[email protected]
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta