Rozliczenie podatku
Brak wydania przez pracodawcę PIT-11 w terminie do końca lutego następującego roku podatkowego nie wyłącza obowiązku pracownika złożenia rozliczenia rocznego. W takim przypadku rozliczenie podatku winno nastąpić na podstawie innych niż PIT-11 dokumentów, np. pasków wynagrodzeń, druków ZUS RUMA. Takim dokumentem może być również zaświadczenia z urzędu skarbowego wydane przez ten organ na wniosek zainteresowanego podatnika. Zaświadczenie wydaje się m.in. w sytuacji, gdy osoba ubiega się o zaświadczenie ze względu na swój interes prawny w urzędowym potwierdzeniu określonych faktów lub stanu prawnego (art. 217 § 2 k.p.a.).
Do rozliczenia rocznego pracownik powinien załączyć pisemne wyjaśnienie, z którego winno wynikać, iż ze względu na nieotrzymanie PIT-11 od pracodawcy, rozliczenie podatku dochodowego zostało sporządzone w oparciu o samodzielnie zebrane dane i własne kalkulacje. Można również załączyć kopię skierowanego do pracodawcy wezwania do wydania PIT-11.
Jeżeli po złożeniu deklaracji rocznej pracownik otrzyma od pracodawcy PIT-11, powinien dokonać korekty złożonego rozliczenia z uwzględnieniem danych wykazanych w otrzymanym dokumencie.
Powyższe stanowisko ma swoje uzasadnienie w poglądach organów podatkowych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 8 lipca 2005 roku, nr US.VI/I-415-95-V/05, Urząd Skarbowy w Olsztynie uznał, iż „istnieje obowiązek złożenia zeznania podatkowego, nawet jeżeli płatnik nie dopełnił obowiązku wystawienia i doręczenia informacji PIT-11. Postąpiła Pani prawidłowo wykorzystując, do ustalenia danych, które należy wykazać w zeznaniu, umowę o pracę i świadectwo pracy. W przypadku gdyby jednak Pani były pracodawca przysłał ww. informację i wystąpiła by pomiędzy tą informacją a złożonym zeznaniem różnica wykazanych w niej kwot (przychód, koszty uzyskania przychodu, dochód, zaliczka podatku oraz składki ubezpieczenia społecznego i zdrowotnego) będzie Pani zobowiązana złożyć korektę tego zeznania podatkowego.”.
Interwencja wobec pracodawcy
Pracownik, który nie otrzymał od pracodawcy informacji PIT-11 w terminie do końca lutego, niezwłocznie powinien wystąpić do pracodawcy z wezwaniem do wydania przedmiotowego dokumentu. Ze względów dowodowych zaleca się, aby zostało ono złożone na piśmie.
Jeżeli pracodawca nie uczyni zadość wezwaniu, pracownik może zwrócić się o interwencje do właściwego urzędu skarbowego, który jest uprawniony do zastosowania względem pracodawcy odpowiednich środków prawnych. Niewywiązanie się z obowiązku wydania pracownikowi informacji PIT-11 stanowi bowiem podstawę pociągnięcia pracodawcy do odpowiedzialności karnoskarbowej. Przy czym w doktrynie nie ma jednomyślności co do podstawy prawnej tej odpowiedzialności. Wskazuje się na art. 79 § 2 k.k.s. oraz art. 80 § 2 k.k.s.
Z art. 79 § 2 k.k.s. wynika, iż karze za wykroczenie skarbowe podlega płatnik, który nie składa w terminie deklaracji. Pod pojęciem deklaracja rozumie się również zeznania, wykazy, zestawienia oraz informacje, do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy, płatnicy i inkasenci (art. 53 pkt 30 k.k.s. w zw. z art. 3 pkt 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2015 r., poz. 613 z późn. zm.).
Przepis art. 80 § 2 k.k.s. przewiduje za niewywiązanie się przez płatnika z obowiązku terminowego złożenia podatnikowi lub organowi podatkowemu informacji podatkowej karę grzywny do 180 stawek dziennych. Posługuje się on terminem "informacji podatkowej" obejmującym informacje sporządzane i przekazywane przez podmioty obowiązane do ich przedłożenia, na podstawie których może powstać bądź już powstaje zobowiązanie podatkowe.
PIT-11 posiada cechy zarówno deklaracji, jak i informacji podatkowej.
W związku z tym w zależności od stanowiska organu podstawkowego odnoście klasyfikacji charakteru PIT-11 jako dokumentu, podstawą odpowiedzialności pracodawcy za niewydanie w terminie rzeczonego dokumentu jest art. 79 § 2 k.k.s. lub art. 80 § 2 k.k.s. W praktyce częściej wskazywany jest drugi z tych przepisów.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
[email protected]
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta