Skopiuj link
Postępowanie przed organem rentowym i sądami powszechnymi
Decyzją z dnia 3 grudnia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. odmówił wnioskodawczyni prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 28 listopada 2012 r. uznała bowiem, iż wnioskodawczyni nie jest niezdolna do pracy.
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Ł. wyrokiem z dnia 21 stycznia 2015 r. zmienił zaskarżoną decyzję organu rentowego. Przyznał on wnioskodawczyni prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 9 października 2012 r. na stałe.
Apelację od wyroku z dnia 21 stycznia 2015 r. wniósł organ rentowy.
Wyrokiem z dnia 3 listopada 2015 r. Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że przyznał powódce prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres do 8 października 2017 r. W pozostałym zakresie Sąd oddalił apelację.
Sąd II instancji uznał, że zebrany w sprawie materiał dowodowy w postaci opinii biegłych psychologa i psychiatry stanowi podstawę do przyjęcia, iż od 9 października 2012 r. wnioskodawczyni jest częściowo niezdolna do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. Dz.U. z 2016 r., poz. 887 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o FUS. Nie ma jednak podstaw do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na stałe. Z opinii biegłej wynika bowiem, iż istnieją leki spowalniające postęp choroby. Nie można zatem wykluczyć, że po podjęciu przez wnioskodawczynię właściwego leczenia jej stan psychiczny ulegnie istotnej poprawie i odzyska ona zdolność do pracy.
Stanowisko Sądu Najwyższego
W uzasadnieniu swojego orzeczenia Sąd Najwyższy zwrócił uwagę, iż po zmianie przepisów, która weszła w życie w dniu 1 listopada 2005 r., są cztery możliwości orzeczenia niezdolności do pracy:
- na okres nie dłuższy niż 5 lat,
- na okres dłuższy niż 5 lat, oznaczony datą końcową inną niż dzień osiągnięcia wieku emerytalnego z art. 24 ust. 1 ustawy o FUS,
- na okres do dnia osiągnięcia wieku emerytalnego z art. 24 ust. 1 ustawy o FUS,
- na trwałe.
W ocenie Sądu Najwyższego brak rokowań co do odzyskania zdolności do pracy nie obliguje do orzeczenia trwałej niezdolności do pracy. Nie wyklucza jej jednak. Jeśli w danym przypadku nie ma rokowań na odzyskanie zdolności do pracy przed upływem pięcioletniego okresu, celowe jest ustalenie niezdolności do pracy na okres dłuższy. Natomiast w przypadku wydania orzeczenia o trwałej niezdolności do pracy przyznawana jest renta na stałe na podstawie w art. 101 lub art. 101a ustawy o FUS.
Sąd Najwyższy zauważył, iż w przedmiotowej sprawie Sąd Apelacyjny nie rozważył zastosowania art. 13 ust. 3a ustawy o FUS. Przepis ten stanowi, iż jeżeli osobie uprawnionej do renty z tytułu niezdolności do pracy przez okres co najmniej ostatnich 5 lat poprzedzających dzień badania lekarskiego brakuje mniej niż 5 lat do osiągnięcia wieku emerytalnego określonego w art. 24 ust. 1a i 1b, w przypadku dalszego stwierdzenia niezdolności do pracy orzeka się niezdolność do pracy na okres do dnia osiągnięcia tego wieku. Ze stanu faktycznego niniejszej sprawy wynika natomiast, iż wnioskodawczyni urodziła się w dniu 9 stycznia 1959 r. i wiek emerytalny osiągnie w dniu 9 stycznia 2019 r., tj. 2 lata po zakończeniu pobierania renty określonej w zaskarżonym wyroku.
W ocenie Sądu Najwyższego Sąd II instancji, poprzez odrzucenie opinii biegłego i polemikę z jej wnioskami w sferze wymagającej wiadomości specjalnych bez zasięgnięcia opinii innego biegłego, naruszył art. 286 k.p.c. Zdaniem Sądu Najwyższego: „Stwierdzenie w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż biegła psychiatra wskazała, że istnieją leki, które spowalniają postęp choroby, nie mogło doprowadzić do sądowej konkluzji o możliwości wyleczenia choroby. Spowolnienie rozwoju choroby oznacza, że może ona utrzymywać się na dotychczasowym poziomie, a więc – częściowej niezdolności do pracy. Sądowa interpretacja opinii biegłego lekarza psychiatry była więc nielogiczna.”.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta
