Stosownie do treści art. 15 ust. 2 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo. Ponadto osoba niepełnosprawna nie może być zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych.

W art. 16 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych ustawodawca przewidział okoliczności, w których nie stosuje się ogólnych reguł dotyczących czasu pracy osób niepełnosprawnych ustanowionych w art. 15 tej ustawy.

Wyłączenie ma zastosowanie:

• do osób zatrudnionych przy pilnowaniu oraz
• gdy, na wniosek osoby zatrudnionej, lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracowników lub w razie jego braku lekarz sprawujący opiekę nad tą osobą wyrazi na to zgodę.

„Do wydania zaświadczenia lekarskiego o możliwości nie stosowania art. 15 RehZawU [ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych] niezbędne jest złożenie przez pracownika wniosku. Przepisy nie wymagają zachowania tutaj formy pisemnej, a zatem wniosek może zostać złożony również ustnie. To ostatnie jednak dopuszczalne byłoby w praktyce jedynie podczas przeprowadzanego badania profilaktycznego, gdy pracownik wskazałby to bezpośrednio lekarzowi. Wniosek ustny złożony pracodawcy musiałby i tak zostać przekazany do lekarza w formie pisemnej. Fakt złożenia wniosku lekarzowi ustnie podczas badania powinien zostać odnotowany w treści wydanego orzeczenia lekarskiego, którego późniejsze przekazanie pracodawcy będzie podstawą planowania czasu pracy z uwzględnieniem zgody na rezygnację z ograniczeń. Ustne złożenie wniosku w trakcie badań należałoby jednak odradzać. Pracodawca bowiem jest obowiązany do pokrycia kosztów badań przeprowadzonych na podstawie art. 16 RehZawU. W konsekwencji powinien wcześniej wiedzieć o fakcie występowania przez zatrudnioną osobę ze stosownym wnioskiem.

We wniosku pracownik określa dokładnie czego się domaga:

• rezygnacji z całości przepisów ograniczających kwestie czasu pracy,
• jedynie powrotu do „zwykłych” norm czasu pracy,
• jedynie możliwości pracy w godzinach nadliczbowych lub w porze nocnej.”

(por. Pracownicy niepełnosprawni. Czas pracy, urlopy, zwolnienia od pracy, Marek Rotkiewicz)

Co ważne, orzeczenie o wyłączeniu ograniczeń dotyczących czasu pracy, może zostać wydane zarówno przy okazji badań profilaktycznych, ale także poza cyklem badań wymaganych przepisami prawa pracy. Lekarz orzeka w zakresie wniosku złożonego przez pracownika, a więc nie może zadecydować o wyłączeniu innych ograniczeń niż wskazane we wniosku. Może go uwzględnić albo sprzeciwić się mu w całości, lub wyrazić zgodę jedynie na wybrane wyłączenie, a na pozostałe nie. W każdym przypadku lekarz wydaje zgodę po analizie sytuacji zdrowotnej pracownika i wpływie na nią wnioskowanych zmian w zakresie czasu pracy.