Prawo do odprawy emerytalno-rentowej wynika z art. 921 § 1 kodeksu pracy i zgodnie z tym przepisem uzależnione jest od łącznego spełnienia następujących przesłanek:
- spełnianie przez pracownika warunków uprawniających do renty z tytułu niezdolności do pracy lub emerytury;
- ustanie stosunku pracy;
- przejście na emeryturę lub rentę;
- istnienie związku pomiędzy ustaniem stosunku pracy a przejściem na emeryturę lub rentę.
Odprawa emerytalno-rentowa jest świadczeniem pracodawcy na rzecz pracowników. Stanowi zatem dla pracownika przychów ze stosunku pracy. Przepis art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychód ze stosunku pracy definiuje bowiem jako wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.
Odprawa rentowo-emerytalna nie została wymieniona w żadnym przepisie, który przewiduje wyjątki od opodatkowania wszelkich dochodów (np. art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Dlatego też podlega ona opodatkowaniu na zasadach ogólnych w całości.