Przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Z przywołanej definicji stosunku pracy wynika, że immanentną cechą pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę jest stosunek podległości. Wyraża się on w uprawnieniach kierowniczych pracodawcy wobec pracownika.
Natomiast cechą charakterystyczną stosunku cywilnoprawnego jest równość stron. Tym samym nie występuje w nim, co do zasady, podporządkowanie. Jednak nie można traktować, że zleceniobiorca jest w pełni niezależny i może samodzielnie decydować o sposobie wykonywania zlecenia. Zleceniodawca może bowiem wydawać instrukcje i wytyczne, które będą wpływać na pracę świadczoną przez zleceniodawcę. Ostateczna decyzja co do sposobu wykonywania zlecenia należy jednak do zleceniobiorcy. Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 28 czerwca 2011 roku: „Generalnie stosunek zlecenia nie kreuje stosunku kierownictwa w rozumieniu art. 430 k.c., choć w konkretnych przypadkach nie sposób wykluczyć istnienia stosunku podległości. Ogólna kontrola osoby zatrudnionej na podstawie umowy zlecenia, dokonywana przez zleceniodawcę z punktu widzenia rezultatów działalności nie świadczy o podporządkowaniu pracowniczym” (sygn. II PK 9/11).