Prawo Pracy
16.05.2023 r.
4 min

Kto jest pracownikiem zarządzającym zakładem pracy w imieniu pracodawcy?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
Prawo Pracy
16.05.2023r.
4 min

Takimi grupami, zgodnie z treścią art. 1514 § 1 kodeksu pracy, są pracownicy zarządzający w imieniu pracodawcy zakładem pracy i kierownicy wyodrębnionych komórek organizacyjnych. W razie konieczności wykonują oni pracę poza normalnymi godzinami pracy bez prawa do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych. Kierownikom wyodrębnionych komórek organizacyjnych przysługuje jedynie prawo do wynagrodzenia oraz dodatku z tytułu pracy w godzinach nadliczbowych za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w niedzielę i święto, jeżeli w zamian za pracę w takim dniu nie otrzymali innego dnia wolnego od pracy.

Pojęcie pracownika zarządzającego w imieniu pracodawcy zakładem pracy zostało zdefiniowane w art. 128 § 2 pkt 2 kodeksu pracy. Zgodnie z treścią tego przepisu jest to pracownik kierujący jednoosobowo zakładem pracy i jego zastępcy lub pracownik wchodzący w skład kolegialnego organu zarządzającego zakładem pracy oraz główny księgowy.

„Warto zauważyć, że w kategorii osób zarządzających jednoosobowo lub kolegialnie mieszczą się jedynie pracownicy, którzy zarządzają zakładem pracy jako całością, a nie tylko jego jednostką organizacyjną. Ponadto trzeba dostrzec, że przepis wyraźnie stanowi, iż do omawianej grupy pracowników należą jedynie zastępcy osób zarządzających jednoosobowo zakładem pracy. Poza zakresem tego pojęcia będą zatem pozostawać zastępcy osób wchodzących w skład kolegialnego organu zarządzającego. Decydujące znaczenie dla określenia, kto jest osobą zarządzającą, mają przepisy określające ustrój danej jednostki. W przypadku spółek handlowych będą to przepisy Kodeksu spółek handlowych oraz akty określające ustrój poszczególnych organizacji (np. statuty spółek akcyjnych). Zgodnie ze stanowiskiem przyjętym przez Sąd Najwyższy, w sytuacji, gdy pracodawcą jest spółka jako całość, osobami zarządzającymi są wszyscy członkowie jej zarządu. Do grupy tej nie wchodzą natomiast członkowie rady nadzorczej. Jak wskazuje orzecznictwo Sądu Najwyższego, przy zaliczeniu danej osoby do kategorii pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy decydującego znaczenia nie ma forma nawiązania stosunku pracy. Należy podkreślić, że pojęcie pracowników zarządzających zakładem pracy nie jest tożsame z pojęciem osób dokonujących za pracodawcę czynności w sprawach z zakresu prawa pracy, występującym w art. 31 k.p. [kodeksu pracy]. Wyodrębnienie kategorii zarządzających zakładem pracy jest zasadne ze względu na liczne odstępstwa w zakresie czasu pracy, które dotyczyć mogą tej kategorii pracowników. Odstępstwa te dotyczą między innymi stosowania dobowych i tygodniowych okresów odpoczynku, dyżurów, pracy w nocy, a zwłaszcza pracy w godzinach nadliczbowych.” (K. Stefański [w:] Kodeks pracy. Komentarz. Tom II. Art. 94-304(5), wyd. VI, red. K. W. Baran, Warszawa 2022).

Warto ponadto dodać, że Sąd Najwyższy stwierdził w wyroku z 13.01.2009 roku, sygn. I PK 131/08, „że za osoby zarządzające zakładem pracy w rozumieniu art. 128 § 2 pkt 2 k.p. [kodeksu pracy] nie można uznać menedżerów (głównych specjalistów) kierujących zespołami komórek organizacyjnych. Menedżerowie nie zarządzają bezpośrednio „zakładem pracy” – należy to do zarządu – ich uprawnienia do zarządzania zasobami pracodawcy są zaś wynikiem decentralizacji zarządzania danym podmiotem i mają charakter wtórny. Uprawnienia menedżerów do zarządzania zostały uzyskane w sposób pośredni od osób zarządzających zakładem pracy (por. T. Duraj, Pojęcie osoby zarządzającej w imieniu pracodawcy zakładem pracy, PiZS 2005/6, s. 23). Pracownikiem zarządzającym w imieniu pracodawcy zakładem pracy nie jest również pracownik zatrudniony na stanowisku inspektora nadzoru inwestorskiego (wyrok SN z 3.04.2008 r., II PK 288/07).” (Ł. Pisarczyk [w:] Kodeks pracy. Komentarz, wyd. VII, red. L. Florek, Warszawa 2017).