Za stały uszczerbek na zdrowiu należy rozumieć takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy. Natomiast za długotrwały uszczerbek na zdrowiu uważa się takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie. Oceny stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz jego związku z wypadkiem przy pracy dokonuje się już po zakończeniu leczenia i rehabilitacji.

Warto pamiętać, że ubezpieczony, który nie zgadza się z pierwotnie dokonaną oceną jego stanu zdrowia może złożyć ponowny wniosek o ustalenie uszczerbku na zdrowiu w związku z tym samym wypadkiem przy pracy. Zgodnie z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 30 października 2002 roku o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych zwiększenie odszkodowania przysługuje, gdy stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu ulegnie zwiększeniu, wskutek pogorszenia stanu zdrowia, o co najmniej 10 punktów procentowych w stosunku do tego, który był podstawą do przyznania odszkodowania.

Inaczej należy ocenić sytuację, w której lekarz dokonując pierwszego ustalenia stopnia uszczerbku na zdrowiu nie stwierdzi uszczerbku na zdrowiu w związku z wypadkiem przy pracy (0%). W takim przypadku drugi wniosek nie może być uznany za wniosek o ustalenie zwiększenia procentowego uszczerbku na zdrowiu wskutek pogorszenia stanu zdrowia. Tym samym,  jeżeli lekarz orzecznik ustali uszczerbek na zdrowiu mniejszy niż 10% (na przykład 5%), spowodowany wypadkiem przy pracy, ZUS powinien wydać decyzję przyznającą jednorazowe odszkodowanie.

Odszkodowanie przyznaje się w wysokości 20% przeciętnego wynagrodzenia za każdy procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Jeżeli w stosunku do ubezpieczonego została orzeczona całkowita niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, to jednorazowe odszkodowanie ulega zwiększeniu o 3,5-krotność przeciętnego wynagrodzenia. Kwoty jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej określa obwieszczenie Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 16 lutego 2023 roku w sprawie wysokości kwot jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej.