Odpowiedź:
Zasady wspólnego opodatkowania małżonków określa art. 6 ust. 2 – 3a i 8 – 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r., poz. 2032 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą.
Z możliwości wspólnego opodatkowania mogą skorzystać małżonkowie między którymi istnieje przez cały rok podatkowy wspólność majątkowa, pozostający w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Uprawnienie do wspólnego opodatkowania nie powstaje, jeżeli chociażby do jednego z małżonków zastosowanie ma art. 30c ustawy (opodatkowanie podatkiem liniowym) lub przepisy ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (t.j. Dz.U. z 2016 , poz. 2180 z późn. zm.), ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym (t.j. Dz.U. z 2014 poz. 511 z późn. zm.), ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych (t.j. Dz.U. z 2016, poz. 1206) (art. 6 ust. 2 ustawy).
Wspólne opodatkowanie małżonków następuje na ich wspólny wniosek wyrażony w zeznaniu podatkowym (art. 6 ust. 2 ustawy).
Małżonkowie rozliczający się wspólnie opodatkowani są od sumy swoich dochodów po uprzednim odliczeniu, odrębnie przez każdego z nich, kwot określonych w art. 26 i art. 26e ustawy. Podatek określa się na imię obojga małżonków w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy łącznych dochodów małżonków (art. 6 ust. 2 ustawy).
Z dyspozycji art. 32 ust. 1a ustawy wynika, iż jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu dochody podatnika nie przekroczą górnej granicy pierwszego przedziału skali i jego małżonek nie uzyska żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej – zaliczki na podatek dochodowy za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o kwotę stanowiącą 1/12 kwoty zmniejszającej podatek, o której mowa w art. 27 ust. 1b pkt 1 ustawy. Natomiast w przypadku gdy dochody podatnika przekroczą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, a małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów z wyjątkiem renty rodzinnej lub dochody małżonka mieszczą się w niższym przedziale skali, zaliczki za wszystkie miesiące roku podatkowego wynoszą 18% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.
Warunkiem obniżenia zaliczki, zgodnie z powyżej opisanymi zasadami, jest złożenie przez podatnika stosownego oświadczenia. Winno z niego wynikać, że za dany rok podatkowy podatnik zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem oraz przewidywana wysokość dochodów podatnika i jego małżonka.
Obniżenie wysokości zaliczek pobieranych przez płatnika następuje od miesiąca następnego po miesiącu, w którym zostało złożone oświadczenie.
Jeżeli podatnik powiadomi płatnika o zmianach stanu faktycznego wynikającego ze złożonego przez niego oświadczenia, płatnik zaprzestaje pomniejszania zaliczki. Chodzi o sytuacje, w których w ciągu roku dochody podatnika lub jego małżonka będą wyższe od przewidywanych i przekroczą kolejne przedziały skali podatkowej bądź nastąpi zmiana możliwości wspólnego opodatkowania z małżonkiem, np. rozwód. W takim przypadku od miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatnik przestał spełniać warunki do obniżenia zaliczek, zaliczki są pobierane według zasad ogólnych określonych w art. 32 ust. 1 ustawy (art. 32 ust. 1c ustawy).
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta