W jakim trybie pracodawca może zrezygnować z tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych?

Ostatni przypadek dotyczy obowiązku bezwzględnego, od którego pracodawca nie może się uwolnić. Natomiast w pierwszym przypadku, w którym – co do zasady – pracodawca powinien utworzyć fundusz obligatoryjnie, możliwe jest zwolnienie z tego obowiązku. Jeżeli pracodawca chciałby skorzystać z tej możliwości, musi:

• podjąć rozmowy z zakładową organizacją związkową, a jeżeli w zakładzie nie ma takiej organizacji to z pracownikiem wybranym przez załogę do reprezentowania jej interesów (ustawodawca nie sprecyzował jak dokonać wyboru, należy więc wypracować procedurę wewnętrzną),
• sporządzić protokół dodatkowy do układu zbiorowego pracy zawierający postanowienie o nietworzeniu Funduszu; a jeżeli pracodawca nie jest objęty układem musi – sporządzić dokument zmieniający treść regulaminu wynagradzania w omawiany zakresie (tzw. aneks),
• złożyć do organu rejestrowego wniosek o rejestrację protokołu dodatkowego; a jeżeli pracodawca nie jest objęty układem, zobowiązany jest podać do wiadomości pracowników wprowadzane zmiany do regulaminu wynagradzania, np. przez wywieszenie na tablicy ogłoszeń.

Stosując odpowiednio art. 241¹² kodeksu pracy należy stwierdzić, że zmiany do układu wchodzą w życie w terminie w nim określonym, nie wcześniej jednak niż z dniem zarejestrowania. Natomiast zmiany do regulaminu wynagradzania wchodzą w życie po upływie dwóch tygodni od dnia podania do wiadomości pracowników, w sposób przyjęty u danego pracodawcy (art. 77² § 6 kodeksu pracy). Korzystniejsze postanowienia, z dniem wejścia w życie, zastępują z mocy prawa wynikające z dotychczasowych przepisów prawa pracy warunki umowy o pracę lub innego aktu stanowiącego podstawę nawiązania stosunku pracy. Natomiast mniej korzystne dla pracowników wprowadza się w drodze wypowiedzenia zmieniającego, przy wyłączeniu ochrony stosunku pracy (art. 241¹³ kodeksu pracy). Ten sam przepis ma również zastosowanie do zmiany treści regulaminu wynagradzania.