19.01.2018 r.
3 min

Obowiązek odpracowania zwolnienia od pracy

Ekspert PCKP

Skopiuj link
19.01.2018r.
3 min

Odpracowanie zwolnienia od wykonywania pracy

Skorzystanie ze zwolnienia od wykonywania pracy w celu załatwienia spraw osobistych zazwyczaj wiąże się z odpracowaniem udzielonego zwolnienia. Najczęściej również pracodawcy dążą do umożliwienia pracownikowi odpracowania czasu nieprzepracowanego w związku z korzystaniem przez pracownika z przedmiotowego zwolnienia. Dopuszczalne jest jednak umowne wyłączenie obowiązku odpracowania zwolnienia od wykonywania pracy. Musi to jednak jednoznacznie wynikać z oświadczeń stron stosunku pracy. W takim przypadku pracodawca może również zobowiązać się do wypłaty pracownikowi wynagrodzenia za czas zwolnienia, które zostało nieodpracowanie. Zasadą jest bowiem, iż za czas korzystania ze zwolnienia od wykonywania pracy, które nie zostało odpracowane, pracownikowi nie przysługuje wynagrodzenie za pracę. Wynika to z treści art. 80 zd. 1 k.p., który stanowi, iż wynagrodzenie przysługuje za pracę wykonaną.

Zgoda pracodawcy na zwolnienie

Skorzystanie przez pracownika ze zwolnienia od pracy w celu załatwienia spraw osobistych wymaga zgody pracodawcy. Pracodawca nie jest jednak zobowiązany do uwzględnienia wniosku pracownika.

Zgoda na skorzystanie przez pracownika ze zwolnienia zależy od uznania pracodawcy. Podejmując decyzję pracodawca powinien uwzględnić zarówno zagrożenie, jakie dla jego interesów stanowi niewykonywaniem pracy przez pracownika występującego o zwolnienie, jak i  potrzebę realizacji interesów osobistych pracownika. W związku z tym pracodawca może wymagać od pracownika uzasadnienia złożonego wniosku.

Czas odpracowania

Z dyspozycji art. 151 § 21 k.p. jednoznacznie wynika, iż czas odpracowania zwolnienia od wykonywania pracy nie stanowi dla pracownika pracy w godzinach nadliczbowych. Treść tego przepisu podyktowana jest względami sprawiedliwości. Do niezaakceptowania byłaby bowiem sytuacja, w której pracodawca, który dobrowolnie udzielił zwolnienia od pracy, ponosiłby w związku z odpracowaniem przez pracownika tego zwolnienia dodatkowe koszty wynikające z przepisów o pracy w godzinach nadliczbowych.

Termin odpracowania zwolnienia

Termin odpracowania zwolnienia od wykonywania pracy powinien zostać ustalony przez strony stosunku pracy. Ustalając ten termin pracownik i pracodawca muszą jednak pamiętać, iż odpracowanie nie może naruszać prawa pracownika do wypoczynku dobowego i tygodniowego.

Forma wniosku

Wniosek o zwolnienie od wykonywania pracy powinien zostać złożony na piśmie. Ustawodawca w art. 151 § 21 k.p. nie zastrzega jednak dla rzeczonego wniosku formy pisemnej pod rygorem nieważności. Jest to zatem forma dla celów dowodowych. Na podstawie odesłania z art. 300 k.p. zastosowanie ma tutaj art. 73 § 1 k.c. Stanowi on, iż jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną, dokumentową albo elektroniczną, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.