14.09.2018 r.
4 min

Czy składki ZUS opłacane po terminie są kosztem uzyskania przychodu osoby prawnej?

Ekspert PCKP

Skopiuj link
14.09.2018r.
4 min

Przedsiębiorca, będąc płatnikiem składek, jest zobowiązany do ich obliczenia i przekazania do ZUS. Składki na ubezpieczenie społeczne są w części finansowane przez płatnika, zaś w części przez pracownika/zleceniobiorcę. Składka na ubezpieczenie zdrowotne natomiast jest w całości opłacana ze środków ubezpieczonego (pracownika/zleceniobiorcy).

Co do zasady wydatki ponoszone przez przedsiębiorcę w związku z opłacaniem składek do ZUS stanowią dla niego koszty uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 57a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych nie uważa się za koszty uzyskania przychodów nieopłaconych do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składek (z zastrzeżeniami) określonych w ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, w części finansowanej przez płatnika składek. Przepis ten stosuje się odpowiednio do składek na Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Na tej podstawie należy stwierdzić, że przedsiębiorca (pracodawca/zleceniodawca) ma prawo uznać składki ZUS, w części przez siebie finansowanej, za koszty uzyskania przychodów dopiero z chwilą ich opłacenia.

Warto również zwrócić uwagę na sytuację, w której przedsiębiorca popełni błąd przy naliczaniu składek i na przykład od umowy zlecenie z własnym pracownikiem naliczy tylko składkę zdrowotną. Dążąc do naprawienia pomyłki dokona korekty deklaracji oraz pokryje z własnych środków składkę na to ubezpieczenie.

W zakresie, w jakim składki co do zasady powinny obciążać ubezpieczonego, a zostaną sfinansowane przez płatnika, nie stanowią one dla tego przedsiębiorcy kosztów uzyskania przychodu. Dzieje się tak, ponieważ nie wypełniają one przesłanek, o których stanowi art. 15 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Tym samym nie ma prawnej możliwości ujęcia w kosztach uzyskania przychodów składek zapłaconych do ZUS w części, która zgodnie z odrębnymi przepisami obciąża ubezpieczonego.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w orzecznictwie. W uzasadnieniu wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z 7 marca 2018 r., sygn. akt I SA/Bk 1864/17, stwierdzono: „(…) niemożliwe jest przyjęcie, że wydatek w postaci składek zapłaconych w wyniku zobowiązania pokontrolnego przeprowadzonego przez ZUS był celowym działaniem nakierowanym na osiąganie przez pracowników przychodów. Było to działanie korygujące błędną kwalifikację świadczeń na rzecz pracowników, niemającym nic wspólnego z wydatkiem racjonalnie i gospodarczo uzasadnionym. Twierdzenie to jest tym bardziej wiarygodne i trafne, gdy się zważy, że skarżąca dokonała zapłaty tej części składek na ubezpieczenia społeczne i składek na ubezpieczenie zdrowotne, w odniesieniu do których ciążył na niej wyłącznie obowiązek ich pobrania z wynagrodzenia pracownika, a nie obowiązek finansowania z własnych środków. Analizowane wydatki – skoro nie były ponoszone w celu uzyskania przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu – nie mają podstawowej cechy definiującej kategorię podatkową »kosztów uzyskania przychodów«".

Wobec tego przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów podatkowych zapłacone po terminie składki ZUS w tej części, którą była zobowiązana sfinansować z własnych środków. Natomiast wydatki poniesione na opłacenie składek w części obciążającej ubezpieczonego nie będą stanowiły dla niego kosztów uzyskania przychodów.