Skopiuj link
Egzekucja z wynagrodzenia za pracę
Ze względu na brak stosownej regulacji w ustawie część doktryny i judykatury dopuszcza stosowanie do egzekucji świadczeń wypłacanych pracownikom z ZFŚS przepisów o egzekucji z wynagrodzenia, czyli art. 881 i nast. k.p.c. W ich ocenie Kodeks postępowania cywilnego posługuje się odmienną w stosunku do Kodeksu Pracy definicją wynagrodzenia za pracę. Wynagrodzenie za pracę w rozumieniu Kodeksu postępowania cywilnego stanowią również świadczenia, które nie mają statusu wynagrodzenia za pracę w rozumieniu Kodeksu pracy. Przedmiotem egzekucji są zatem wszelkie świadczenia otrzymywane przez pracownika od pracodawcy. Obejmuje ona zarówno wynagrodzenie za pracę w ścisłym znaczeniu, jak i inne przychody pracownika, pozostające w związku ze stosunkiem pracy.
Przedstawiona wykładnia zyskała aprobatę Krajowej Rady Komorniczej (pismo z dnia 12 września 2011 r., nr KRK/IV/2439/11)
Ocena Ministerstwa Pracy
Departament Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 21 czerwca 2011 r. krytycznie wypowiedział się odnośnie możliwości prowadzenia egzekucji ze świadczeń z ZFŚS na podstawie art. 880 i nast. k.p.c. Podzielił on stanowisko Ministerstwa Sprawiedliwości, zgodnie z którym świadczenia socjalne nie powinny być traktowane jako świadczenia związane ze stosunkiem pracy w rozumieniu art. 881 § 1 k.p.c. Nie są one bowiem ekwiwalentem za pracę, lecz stanowią pomoc socjalną dla pracownika i jego rodziny. Zdaniem Departamentu „Przepisy kodeksu postępowania cywilnego, na podstawie których jest prowadzona egzekucja z wynagrodzenia za pracę, bliżej nie określają pojęcia wynagrodzenia za pracę. Podstawowym kryterium decydującym o zaliczeniu określonego świadczenia do świadczeń objętych zajęciem na podstawie art. 881 k.p.c. jest jego powiązanie ze stosunkiem pracy. Zdaniem Ministerstwa Sprawiedliwości, właściwego do zajmowania stanowiska w sprawie stosowania przepisów k.p.c., należności wymienione w art. 881 § 2 k.p.c. nie mają charakteru socjalnego. Przemawia to za tym, że świadczenia socjalne nie powinny być traktowane jako świadczenia związane ze stosunkiem pracy w rozumieniu tych przepisów k.p.c. Nie stanowią one bowiem ekwiwalentu za wykonaną pracę, nie zależą od wyników pracy, jak np. udział w zyskach pracodawcy. Zgodnie bowiem z podstawową zasadą przyznawania świadczeń z ZFŚS, określoną w art. 8 ust. 1 ustawy o ZFŚS, przyznawanie i wysokość ulgowych usług i świadczeń z tego funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej, czyli kryteriów o wyłącznie socjalnym, pozapłacowym charakterze. Oznacza to, że świadczenia finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych stanowią pomoc socjalną dla pracownika i jego rodziny, a co za tym idzie nie powinny być traktowane jako składnik wynagrodzenia w rozumieniu art. 881 § 2 k.p.c.”.
Egzekucja z innych wierzytelności
Dopuszczalność prowadzenia egzekucji ze świadczeń z ZFŚS upatrywać można w art. 895 i n. k.p.c. Przepisy te określają zasady prowadzenia egzekucji z innych wierzytelności. Świadczenia z ZFŚS stanowią bowiem pomoc socjalną i nie mają bezpośredniego związku z pracą. O ich przyznaniu decydują kryteria socjalne określonych w regulaminie ZFŚS, a nie wykonywana przez pracownika praca.
Zgodnie z tym stanowiskiem podstawę do zajęcia wypłacanych pracownikowi z ZFŚS świadczeń stanowi postanowienie komornika o prowadzeniu egzekucji z innych wierzytelności wydane na podstawie art. 895 i n. k.p.c.
Zauważyć należy, iż to stanowisko uzupełnia przedstawione powyżej poglądy wyrażone przez Departament Prawa Pracy Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej w piśmie z dnia 21 czerwca 2011 r. Departament sprzeciwił się bowiem tylko prowadzeniu egzekucji ze świadczeń z ZFŚS na podstawie przepisów o egzekucji z wynagrodzenia.
Radca Prawny
Dominika Zarzycka-Dudek
Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta