Czy pracownik, który zawarł umowę o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, może odmówić podpisania kolejnej umowy o pracę?

Odpowiedź:

Prawo pracy dopuszcza zawieranie przez pracodawcę z pracownikami umów o podnoszenie kwalifikacji zawodowych, zwanych również umowami lojalnościowymi. Zgodnie z dyspozycją art. 103⁴ § 3 k.p. umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych winna zostać zawarta, jeżeli pracodawca chce, aby pracownik pozostawał z nim w zatrudnieniu po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Przedmiotem umowy lojalnościowej są prawa i obowiązki stron stosunku pracy związane z podnoszeniem przez pracownika kwalifikacji zawodowych. Podstawowym obowiązkiem pracownika jest pozostawanie przez określony w umowie czas w stosunku pracy z pracownikiem. Umowa może nakładać na niego również inne obowiązki, np. obowiązek dołożenia należytej staranności w procesie podnoszenia kwalifikacji zawodowych.

Z umowy powinny wynikać także świadczenia dodatkowe, do których zobowiązał się pracodawca względem pracownika podnoszącego kwalifikacje zawodowe oraz obowiązek pracodawcy pokrycia tych kosztów.

Umowa o podnoszenie kwalifikacji zawodowych może zostać zawarta na okres nie dłuższy niż 3 lata.

W myśl art. 103⁵ k.p. pracownik  podnoszący kwalifikacje zawodowe:

1. który bez uzasadnionych przyczyn nie podejmie podnoszenia kwalifikacji zawodowych albo przerwie podnoszenie tych kwalifikacji,
2. z którym pracodawca rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia z jego winy, w trakcie podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub po jego ukończeniu, w terminie określonym w umowie o podnoszenie kwalifikacji zawodowym, nie dłuższym niż 3 lata,
3. który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy za wypowiedzeniem, z wyjątkiem wypowiedzenia umowy o pracę z uwagi na mobbing,
4. który w okresie wskazanym w pkt 2 rozwiąże stosunek pracy bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 k.p. lub ze względu na mobbing, mimo braku przyczyn określonych w tych przepisach

– obowiązany jest do zwrotu kosztów poniesionych przez pracodawcę tytułem dodatkowych świadczeń związanych z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych. Zwrot następuje w wysokości proporcjonalnej do okresu zatrudnienia po ukończeniu podnoszenia kwalifikacji zawodowych lub okresu zatrudnienia w czasie ich podnoszenia.

Wskazany w art. 103⁵ k.p. katalog przypadków, w których pracownik jest obowiązany do zwrotu pracodawcy kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych, ma charakter zamknięty. Nie może on być zatem rozszerzony o inne sytuacje. Takie postanowienie byłoby bowiem dla pracownika mniej korzystne niż regulacja ustawowa, a tym samym naruszałoby dyspozycję art. 103⁴ § 2 k.p. W myśl tego przepisu umowa podnoszenie kwalifikacji zawodowych nie może zawierać postanowień mniej korzystnych dla pracownika niż przepisy niniejszego rozdziału.

Reasumując. Pracodawca nie może wystąpić z żądaniem zwrotu kosztów podnoszenia kwalifikacji zawodowych w przypadku rozwiązania umowy o pracę w inny sposób niż określony w art. 103⁵ k.p., w tym m.in. w przypadku upływu czasu, na który umowa terminowa została zawarta.

Radca Prawny

Dominika Zarzycka-Dudek

[email protected]

 

Masz pytanie? Napisz do naszego Eksperta

[email protected]